Ανάπτυξη είναι η μόνη λύση: δεκαεπτά προτάσεις για μία νέα αναπτυξιακή στρατηγική

Οι υπογράφοντες το άρθρο αυτό πιστεύουν ότι τα μέτρα δημοσιονομικής λιτότητας και οικονομικής μεταρρύθμισης του Μνημονίου είναι απαραίτητα σαν πρώτο βήμα. Αλλά πρέπει να συνοδευθούν από ισχυρότατο πρόγραμμα αναπτυξιακής πολιτικής ώστε να απομακρύνουν την χώρα απο φαύλο κύκλο μειούμενης παραγωγής, αυξανόμενης ανεργίας και εξαπλούμενων χρεωκοπιών. Προτείνουμε λοιπόν δεκαεπτά μέτρα τα οποία θα έχουν διττό αποτέλεσμα. Πρώτο, θα αυξήσουν τον ρυθμό οικονομικής μεγέθυνσης κατά τουλάχιστον 4% τον χρόνο, επιτρέποντας έτσι στην Ελλάδα όχι μόνο να ικανοποιήσει τις δανειακές της υποχρεώσεις, αλλά κάνοντας βαθειές τομές, να βελτιώσει σημαντικά την παραγωγικότητα και την διεθνή ανταγωνιστικότητα της και να μπει σε σταθερή τροχειά ευημέριας. Και δεύτερον, θα αντιστρέψουν τις προσδοκίες και του Ελληνικού λαού και της διεθνούς κοινής γνώμης για το μέλλον της χώρας.

Το άρθρο έχει συνταχθεί από τους Κώστα Αζαριάδη, Γιάννη Ιωαννίδη και Χριστόφορο Πισσαρίδη. Το πλήρες άρθρο εδώ.

Το άρθρο σε συντομεμευμένη μορφή στην εφημερίδα Καθημερινή εδώ. Μια περίληψη του άρθρου της Καθημερινής στο περιοδικό Business Week εδώ. Μια συνέντευξη που σχετίζεται με το άρθρο στο περιοδικό Επιλογή εδώ. Το άρθρο σε μακρύτερη μορφή και με αναφορές σε πιο πρόσφατες εξελίξεις στην Αθηναϊκή Επιθεώρηση του Βιβλίου εδώ.

About Y_Ioannides

Tufts University

This entry was posted in Παιδεία, Υγεία, Αγορά εργασίας, Συντάξεις, Αγορά προϊόντων, Δημόσια οικονομικά, Παραγωγικότητα στον δημόσιο τομέα and tagged . Bookmark the permalink.

37 Responses to Ανάπτυξη είναι η μόνη λύση: δεκαεπτά προτάσεις για μία νέα αναπτυξιακή στρατηγική

  1. MCG says:

    I agree with the authors: development should be the center of discussion instead of other secondary questions, to solve the problems of Greece, Portugal, Spain and other countries with relatively low levels of industrial production per capita, in comparison with more advanced countries. We have included some interesting graphs and selected readings in our Blog and articles of the Euro-American Association of Economic Development Studies (EAAEDS), including a reference to this interesting article by Azariadis, Ioannides and Pissarides. European Union shoul listen more to the voices of good economists to avoid crises and foster development. I would like to know where it was published in order to cite it properly.

    • Yannis Ioannides says:

      Dear MCG:

      Thank you for interest. An expanded and updated version of the Greek text was published in the Athens Review of Books, May 2011. Please cite the English version on this site.

      Costas Azariadis and Yannis Ioannides

  2. Conrad Drury says:

    The Greek situation is only a symptom of the wrong path to life that humanity has been led down. The present economic system that allows one group (the international banking cartel) to be judge and jury on all aspects of (money) you use as your agent of exchange of goods and services is a parasite sucking all «real wealth»–as it is created–to themselves. GREECE—AND THE WORLD WILL NEVER REALLY PROSPER UNTIL THE PRIVATE BANKING SYSTEM IS ELIMINATED.

    Hello

    After 60 odd years of observing the terrible conditions most human beings have to pass their lives in; I have written a little book in which I point out the cause of all this suffering—and list the things that have to be changed—so that every individual will have an opportunity for a descent life. A HANDBOOK FOR HUMANITY- (written only to help educate all those who are suffering– not as a profit making venture!)

    Conrad Drury

    CHANGES THAT MUST BE MADE IF ALL HUMAN BEINGS ARE EVER GOING TO LIVE FREE OF POVERTY, HUNGER, AND SUFFERING FROM UNCONTROLLED DISEASE AND STRIFE.

    1. Change the money system in every nation to one where the sovereign government has absolute control over it–

    BY:.

    2. Creating Public Banking and changing the money system in every nation to a
    non-debt one where the government of each nation has sole authority to create
    money or inject it into the system.
    .
    3. Eliminating all private economic activity where the use of “money” does not
    directly involve the production, procurement, transport, etc of some product or
    non-financial service except:(1) a stock and bond market–(2)business insurance
    companies–(3)a system where any and all private banks operate under 100%
    reserve and have no authority to create any kind of instrument that can act as
    «money–or credit.»(VERY IMPORTANT-DO NOT ALLOW MONEY OR CREDIT
    TO BE USED IN ANY SPECULATIVE VENTURE)

    4. Establishing an international protocol where the base currency unit of each and
    every nation can always be traded on a one-to-one basic with the base currency
    unit of any other nation.

    5. Establishing in-country firm price ceilings on every item and service necessary to
    produce, procure, etc. any and everything needed to sustain human life.

    6. Including a firm and fair profit margin for any entity that uses its wealth or labor
    in the production, procurement, etc. of anything needed to sustain human life.

    THEN:

    7. Establish a full employment program in every nation so that every individual can contribute to the general welfare in some way and receive enough money on a regular basis , in return, to be able to buy all the necessities for life, all the time.

    8. Focus all non leisure human activity (FIRST) toward education , democratic
    government, religious tolerance, elimination of all offensive military capability,
    protection of all natural resources ,the environment, and satisfying the worldwide
    need for food, clean water, proper housing and the control of disease.

    ———

    The idea of «debt» is just a smoke screen –thrown up by a controlling few (the international banking cartel). If you are ever going to escape this hellhole that YOU have allowed to develop–here on earth–you must forget all the economic propaganda the controlling «elite» have completely brainwashed you with! You are human beings and YOU can make any system «work» that you want to «work.» That means that any nation that actually takes control of its «money system» can fund any and all programs–needed by its citizens–without creating debt!

    The system controlling the world today is one that benefit’s a few at the expense of the many and is the cause of most human suffering from poverty, hunger, and uncontrolled disease. It is destroying the environment and causing the early death of at least 28,000 children every 24 hours.

    The necessary changes listed above will not limit personal initiative or prevent any one individual from becoming wealthy but they will make it possible for all to always have the necessities for life. Each and every one of them can be accomplished , and if we as human beings are actually above the animals; they will be!

    «To kill the snake—you must attack the head!»

    • Yannis Ioannides says:

      Dear Mr Drury,

      Thank you for sharing with us your very firm views on the need to replace private banks with government-owned entities, to fix all foreign exchange rates at 1:1 for all time, to impose public control on the prices for all goods and services, and to provide every individual with a respectable living standard.

      High reserve requirements on commercial banks, but not on investment banks, have been a matter of some debate for a long time, especially by Milton Friedman and other critics of the Federal Reserve System. The rest of your proposals have not, because they are inconsistent with basic economic principles as well as the economic history of the last two thousand years.

      In particular, there is a lot of evidence from modern China, Russia and many European countries that government banks do a poor job of allocating household savings to productive uses, and a good one of favoring borrowers with political “pull”. We also know that exchange rates cannot be fixed at will because they always reflect the relative supplies of different national monies. Finally, from Diocletian to Nixon, every heavy-handed attempt to control prices–which must go up whenever the government prints too much money or restricts production–has failed miserably.

      Thanks again for your input but we do not think this blog is the right forum for you.

      Costas Azariadis and Yannis M. Ioannides

  3. Odyssey says:

    Μόνο «οικονομολόγοι» και δη καθηγητές, θα μπορούσαν να πιστεύουν στο αεικίνητο.
    Στην αέναη «ανάπτυξη», χωρίς να καταστραφεί ο πλανήτης και οι άνθρωποι του.
    Λέξη που μοιάζει με τις αλβανικές πυραμίδες:
    «Κυνηγάτε εσείς την ανάπτυξη και διεύρυνση της βάσης, την αναζήτηση νέων κορόιδων, για να μπορεί να κρύβεται πίσω από τη λέξη ο πλουτισμός της κορυφής της πυραμίδας».
    Και ακόμα χειρότερα, αν σταματήσει η ποσοτική διεύρυνση της βάσης, θα μας πάρουν χαμπάρι. Θα καταλάβουν πως όλα αυτά είναι μια φούσκα, για να κερδίζουν αυτοί που τυπώνουν και διαχειρίζονται (με τραγικό τρόπο ) το χρήμα.
    Αυτοί οι τόσο λίγοι.
    Με κάτι τέτοια αφελή, μπορεί κάποιος να πει
    1. η «οικονομική δεν είναι επιστήμη». Δεν μπορεί να είναι επιστήμη, κάτι το οποίο αναγορεύει τα δημιουργήματα σε κυριάρχα του δημιουργού – ανθρώπου.
    2. Πολιτική που αγνοεί τον άνθρωπο και τις αξίες του, την ουσία και τις ανάγκες του, που δε μοιράζεται δίκαια τον πλούτο της γης, που περιορίζει το δημόσιο αγαθό είναι πολιτική βαθύτατα ψεύτικη , ανίκανη και ολιγαρχική. Είναι συμπυκνωμένη απάτη.
    Ο παγκόσμιος πλούτος επαρκεί, αν διαιρεθεί ορθά. Μοιρασιά και δημοκρατία , αντί «ανάπτυξη».
    Ελληνική «σεισάχθεια», ελληνική «δημοκρατία», αντί ιδεολογικές κατασκευές συγκάλυψης του ψέματος και εξόντωσης του ανθρωπισμού.

    • Yannis Ioannides says:

      Σας ευχαριστούμε γιά το σχόλιο σας και εντυπωσιαζόμαστε από το έντονο της άποψής σας. Αλήθεια όμως είναι πως πολλοί αναρωτιούνται μαζί σας: Η ανάπτυξη δημιουργεί πραγματικά υλικό πλούτο η απλές φούσκες; Γιατί έχουν αυξηθεί τόσο πολύ τα τελευταία χρόνια οι εισοδηματικές ανισότητες, ιδιαίτερα έντονα μέσα σε μερικές χώρες αλλά και μεταξύ ωρισμένων χωρών; Πρέπει να σταματήσει η ανάπτυξη γιά να σωθεί το περιβάλλον;
      Δύσκολες και οι τρεις ερωτήσεις αλλ’ όχι τελείως αναπάντητες. Στην πρώτη απαντούμε πως οι φούσκες ειναι αρκετά συχνές, επίπονες αλλά παροδικές. Οι ιστορικοί μας πληροφορούν πως η συσσώρευση υλικού πλούτου, κυρίως λόγω τεχνολογικής προόδου, χρονολογείται από την λίθινη εποχή και γιγαντώνεται με την Βιομηχανική Επανάσταση. Από το 150 μ.Χ. μέχρι σήμερα ο πληθυσμός της Γης έχει ανέβει 15 φορές (από 200 εκ. σε 7 δις), το μέσο (και πάντοτε άνισα μοιρασμένο) κατά κεφαλήν εισόδημα περίπου 14 φορές (από περίπου 500 ευρώ σε 7000). Το συνολικό εισόδημα της υδρογείου έχει πολλαπλασιασθεί επί 500 και η υλική της βάση ακόμα περισσότερο.
      Θα μπορούσαμε να ζήσουμε όλοι ανεκτά αν κατανέμαμε τα τεράστια αυτά ποσά εξ ίσου σε όλη την ανθρωπότητα; Δυστυχώς όχι. Πρώτο, αν αφαιρέσετε 20% από τα 7000 για τα λειτουργικά έξοδα συγχρόνου κράτους, απομένουν μόνο 450 ευρώ τον μήνα στο κάθε άτομο. Γιά να πραγματοποιηθεί τούτο πρέπει να πείσουμε τους πλούσιους της Ευρώπης, Ιαπωνίας, και Αμερικής να μοιρασθούν τα πάντα με τους συμπατριώτες τους αλλά και με τους φτωχούς της Αφρικής.
      Και το κυριώτερο, πρέπει να πείσουμε τους εργατικούς, δημιουργικούς και ικανούς να παραχωρήσουν το αποτέλεσμα του μόχθου τους στους άλλους, ακόμα και εκείνους που επιλέγουν να μη προσφέρουν τίποτα. Η ριζική αναδιανομή, ενίοτε και ισοκατανομή, εισοδημάτων έχει εφαρμοσθεί σε πολλές χώρες χωρίς λαμπρό αποτέλεσμα. Τα χειρότερα παραδείγματα ήταν η Κινα του Μάο και η Βόρεια Κορέα σήμερα. Τα καλλίτερα είναι οι Σκανδιναβικές χώρες που, τεχνολογικά και πολιτιστικά, υπερέχουν κατά πολύ από τον μέσο όρο της Υδρογείου.
      Η ανισότητα των εισοδημάτων είναι ένα τίμημα που πληρώνουμε στους δημιουργούς ιδεών, νέων τεχνολογιών, θέσεων εργασίας—σε όσους έμμεσα η άμεσα συμβάλλουν στην αύξηση τού συνολικού πλούτου της κοινωνίας. Χωρίς εκείνους δεν υπάρχει πρόοδος. Το παράδειγμα των Σκανδιναβικών χωρών αποδεικνύει ότι μεγάλη ανισότητα δεν είναι τεχνολογική και κοινωνική σταθερά, δεν είναι δηλαδή αναποφεύκτη, και μπορεί να μετριαστεί με κατάλληλα δημοσιονομικά εργαλεία.
      Στο θέμα του περιβάλλοντος ελπίζουμε να επανέλθουμε διεξοδικώτερα στο μέλλον.
      Κ. Αζαριάδης και Γ. Ιωαννίδης

      • Odyssey says:

        Κάποια φορά, το έντονο δεν βλάπτει. Αναγκάζεσαι να υψώσεις φωνή, όταν δεν σ’ ακούν.
        Όμως, η απάντηση ήταν περισσότερο ευγενική από το δικό μου σχόλιο κι ευχαριστώ. Η ευγένεια σας αποτελεί βάση για διάλογο.
        1. Το ότι δεν είναι λύση η «ανάπτυξη» είναι μια φιλοσοφική τοποθέτηση. Δεν αφορά επί μέρους καταστάσεις. Όμως, η γενικόλογη υπεράσπιση της οδηγεί σε φούσκες. Υπάρχουν κι άλλα πράγματα, που εμπεριέχονται ή θα πρέπει με σαφήνεια να εμπεριέχονται στις προτεινόμενες λύσεις, κάθε φορά.
        2. Πολύ σωστά, αναφέρεστε στα κίνητρα τόσο της δημιουργίας, όσο και της μοιρασιάς. Γι΄αυτό επιμένω πως η λύση δεν μπορεί να προέλθει από την «οικονομία». Κάθε εναλλακτικό σενάριο, (μερικά τα αναφέρατε0 αποτελεί παράδειγμα προς αποφυγή.
        3. Η παγκόσμια οικονομία (κι εσείς θα τη λέγατε «ανάπτυξη»), δομημένη σε εθνικούς λογαριασμούς είναι μέγεθος αθροιστικά μηδέν. Το έλλειμμα σου, πλεόνασμα μου. Το ίδιο ισχύει στην αγοραπωλησία μετοχών. Το κέρδος μου είναι η ζημιά σου. Το ίδιο ισχύει και με το «πλούσιος» και «φτωχός». Ο πλούτος μου είναι η φτώχια σου.

        Και , με τα υπάρχοντα οικονομικά συστήματα και τις πολιτικές κοσμοθεωρίες, δεν υπάρχουν απαντήσεις.
        Η οικονομία, η πολιτική, το κράτος, η αγορά, η τεχολογία, είναι εργαλεία στην υπηρεσία του ανθρώπου.
        και παρατηρούμε , σήμερα, τα δημιουργήματα να έχουν καθυποτάξει τον δημιουργό τους. Όλες οι κοσμοθεωρίες, όλα δηλ. τα δημιουργήματα, απαιτούν υποταγή στα κελεύσματα τους. Η κάθε μια επικαλούμενη τους δικούς της νόμους, που συνήθως δεν είναι εύκολα καταρριπτέοι, γιατί είναι όλοι προϊόντα μιας σειρά παραδοχών, υποθέσεων, προϋποθέσεων και αφαιρέσεων, ων ουκ έστιν αριθμός. Κάθε μία κοσμοθεώρηση , με τη σειρά ή όλες μαζί, «καταρρίπτονται» από τη ζωή.
        Σήμερα, ζούμε – βιώνουμε δραματικά το απόλυτο «κοσμοθεωρητικό» κενό.
        Δεν υπάρχει ολιστική απάντηση και λύση, που να υπηρετεί τον άνθρωπο και την «κοινωνία» του. Μια υπόσχεση, μια μετάθεση στο διηνεκές μέλλον ήταν πάντα οι πολιτικές. Θυσίες, σήμερα, για ευημερία αύριο.
        Ξενηστικωμένο παρόν για ένα μηδέποτε ερχόμενο πλούσιο μέλλον.
        Και τώρα, που ελάχιστοι πιστεύουν, πως οι κυρίαρχες πολιτικές εμπεριέχουν κάποια λύση, τι;

        Είδατε τι κάματε; Σε «αντιδιαστολή» της δικής σας πρότασης παρουσιάσατε μια σειρά από καταστροφικά παραδείγματα της «άλλης» κοσμοθεωρίας».
        7 δις άνθρωποι και οι σκέψεις τους να χωρέσουν σε 2 κουτάκια.

        Ακούμπησα ένα μεγάλο θέμα και δεν είμαι σε θέση να το συνεχίσω. Χρειάζονται άνθρωποι, με όρεξη να δημιουργήσουν, να διαλεχθούν και να συνανακαλύψουν κάτι.
        Προϋπόθεση;
        Ε, αυτή δεν είναι «οικονομική» ή «οικονομίστικη».
        Το είπατε.
        Η απάντηση είναι στις αξίες μας, στην παιδεία και στον πολιτισμό του καθένα και του συνόλου.
        Αυτό που ζούμε, είναι το αντίθετο αυτού που όρισε ο Αριστοτέλης, σαν «άνθρωπος».
        Αν δεν είμαστε κοινωνικά – πολιτικά ζώα , θα είμαστε ή θηρία ή θεοί. Και θεοί δεν είμαστε.
        Σήμερα, η εξουσία των λίγων είναι η κυρίαρχη προοπτική.
        Οι υπόλοιποι;
        Είναι τόσο καθαρός ο Bill Gates, όταν προσδιορίζει σαν αιτία της μόλυνσης του περιβάλλοντος τον υπερπληθυσμό, τις υπηρεσίες προς τον άνθρωπο, την ενέργεια που καταναλώνουμε για τις υπηρεσίες και το CO2 που εκλύεται από κάθε μονάδα ενέργειας!
        (http://www.youtube.com/watch?v=9TbK6VEM_fY)
        Είναι τόσο ξεκάθαρος!, που δεν μπορώ , παρά να τον θαυμάζω.
        Αρκεί να μειωθεί ο πληθυσμός και οι υπηρεσίες προς τον άνθρωπο, για να βελτιωθούν τα υπόλοιπα!

        ΥΓ. Με 450 ευρώ το μήνα, στη Μαδαγασκάρη ζεις σαν βασιλιάς. Αν μου τα εξασφαλίσει κάποιος θα πάω εκεί να ζήσω. Το ατομικό εισόδημα είναι σχετικό μέγεθος. Γιατί αυξάνονται οι τιμές;
        Γιατί π.χ. αυξήθηκε το βαμβάκι, μόλις η Ε.Ε. πρότεινε να το ξεριζώσουν οι Θεσσαλοί;
        Το πρώτο θέμα που πρέπει να συζητήσουμε, όσοι πιστεύουν στο αριστοτέλειο «συλλογικό καλό» και το δημόσιο – συλλογικό συμφέρον είναι να ερευνήσουμε τη λέξη δημοκρατία. Λέξη ελληνική και αμετάφραστη.
        Δεν ήταν απάντηση αυτό που έγραψα. Σκέψεις, με αφορμή ήταν.
        Ευχαριστώ.

    • Yannis Ioannides says:

      Παρόλο που δεν σας πείσαμε γιά τον υλικό πλούτο, χαιρόμαστε που η συζήτηση βοήθησε, με Σωκρατικό κάπως τρόπο, την διελεύκανση των σκέψεων σας. Τα κύρια θέματα σας είναι φιλοσοφικά στη φύση τους και ξεπερνούν τις δικές μας γνώσεις. Συμφωνούμε πως , γιά την πλειοψηφία των ανθρώπων στις εύπορες χώρες, ο υλικός πλούτος είναι μέσο και όχι σκοπός. Ο καθένας επιλέγει τις προσωπικές αξίες του από το περιβάλλον, το σπίτι και την παιδεία του.

      Οι επιλογές αυτές περιορίζονται κατά πολύ στις φτωχές κοινωνίες όπου η πλειοψηφία ασχολείται σχεδόν αποκλειστικά με τον επιούσιο. Γιά εκείνους η ανάπτυξη είναι περισσότερο θέμα φαγητού, στέγης και πρόσβασης σε γιατρό – επιβίωσης κυριολεκτικά — και λιγώτερο φιλοσοφικό ερώτημα.
      Ανάπτυξη σημαίνει πως η σημερινή Ινδία και Κίνα θρέφουν επαρκώς την πλειοψηφία των 2,5 δισεκατομμυρίων πολιτών τους, κάτι που θεωρείτο αδύνατο το 1980. Δεν συμφωνούμε με τον ισχυρισμό σας πως η ανάπτυξη είναι «παίγνιο με μηδενικό άθροισμα» ούτε με την παρατήρηση ότι ο πλούτος του καθενός συναπάγεται την φτώχια κάποιου άλλου. Καινούργιες ιδέες αυξάνουν την πήτα.

      Από την ανάπτυξη ωφελείται ΟΛΗ η ανθρωπότητα. Γιατί ξεκινάει από τεχνικές εφευρέσεις όπως η φωτιά, ο μοχλός, η ύδρευση και άρδευση, η ατμομηχανή, ο ηλεκτρισμός, το τηλέφωνο, τα αντιβιοτικά, και το διαδίκτυο. Εφευρέσεις που δεν ζημιώνουν κανένα (εκτός από τις προσωρινές τους επιπτώσεις σε μερικούς καρραγωγούς, κηροποιούς, ντελάληδες, κλπ, οι οποίοι μπορούν και πρέπει να αποζημειωθούν) και επιτρέπουν σε δισεκατομμύρια συνανθρώπων μας να αντιμετωπίσουν βασικά προβλήματα βιοπορισμού και υγείας.

      Τα προβλήματα αυτά παραμένουν άλυτα γιά το 25% των συνανθρώπων μας που ζουν στην Υποσαχάρεια Αφρική, σε τμήματα της Νότιας και Κεντρικής Ασίας, σε θύλακες της Λατινικής Αμερικής και στα μεγάλα αστικά κέντρα όλων σχεδόν των χωρών του κόσμου.
      Ακόμα και στις εύπορες κοινωνίες η ανάπτυξη δίνει την ευκαιρία αξιοκρατικής αυτοδημιουργίας στους φτωχούς, τους μετανάστες και τα παιδιά τους , χωρίς πελατειακές σχέσεις με κόμματα η πολιτικούς, όπως έγινε στο έπακρο με τον Bill Gates, τον Warren Buffett και πολλούς άλλους. Καθ’ όσο μιλάμε γιά τον Bill Gates, ας υπενθυμίσουμε ότι η Αμερικανική βιομηχανία πληροφορικής κυριαρχείται από άτομα, επιχειρηματίες καθώς και επιστήμονες, που είναι μετανάστες (ιδιαίτερα Ινδοί) ή παιδιά μεταναστών. Συμφωνούμε πως η ταχύρρυθμη ανάπτυξη συχνά υποβαθμίζει το περιβάλλον και, σε μερικές περιπτώσεις, την γενικώτερη ποιότητα ζωής. Αλλά και γι’αυτό υπάρχουν σκέψεις, και επιφυλασσόμεθα να τις εκφράσουμε.

      Κ. Αζαριάδης και Γ. Ιωαννίδης

      • Odyssey says:

        Εγώ θα σταματήσω εδώ, γιατί στην πραγματικότητα το θέμα δεν κλείνει. Δυο παρατηρήσεις, μόνο:
        1. Η πίτα δεν μπορεί, δεν έχει τη δυνατότητα, να μεγαλώνει απεριόριστα και σ’ αυτό νομίζω πως συμφωνούν όλοι.
        2. Η ανάπτυξη δεν λύνει το πρόβλημα της ανισοκατανομής και της φτώχιας, άρα πρέπει να εμπλακούν στο διάλογο και οι αρχαίοι και νεώτεροι φιλόσοφοι. ( Ο κ.Bill Gates έχει περιουσία μεγαλύτερη από τους προυπολογισμούς δεκάδων φτωχών κρατών, αθροιστικά).
        3. Ο κ. Μπρεζίνσκι, ο κ. Gates και άλλοι, σε συνέδριο του «Ιδρύματος Γκορμπατσόφ», το 1995, είχαν καταλήξει σε ένα δραματικό συμπέρασμα: στον επόμενο αιώνα το σύστημα μπορεί να λειτουργήσει με το 20% του πληθυσμού και το ερώτημα είναι τι κάνουμε με την «διακυβερνησιμότητα» του υπόλοιπου 80%.
        4. Μιλάμε για ανάπτυξη και αποκρύπτουμε συστηματικά τις κοινωνικές συμβάσεις του πιο σημαντικού και αναγκαίου εμπορεύματος, για αυτή την έρμη «ανάπτυξη»: Του χρήματος.
        Πώς θα γίνει ανάπτυξη, όσο το χρήμα , μόνο ως χρέος μπορεί να φτάσει στα χέρια των ανθρώπων;
        Χρειαζόμαστε μια νέα «κοινωνική σύμβαση», για τη διαχείριση του. Οι σημερινοί διαχειριστές και ιδιοκτήτες , με τις «φούσκες» τους, οδήγησαν τον καπιταλισμό σε πλήρη αποδιάρθρωση.
        Προσωπικά, είμαι πολύ μικρός για να έχω απαντήσεις.

        • Yannis Ioannides says:

          Πραγματι το θέμα δεν κλείνει.

          1. Πολλές φορές στο παρελθόν βαθείς μελετητές εσφαλμένα προέβλεψαν ότι η πίτα θα έπαυε να μεγαλώνει. Δεν έπαψε όμως. Η συμβολή του περιβάλλοντος είναι προφανώς καίριας σημασίας, αλλά οι δυσκολίες αντιμετώπισης είναι και πολιτικές, όχι αμιγώς οικονομικές.

          2. Διαφωνούμε εδώ. Η ανάπτυξη αμβλύνει το πρόβλημα της ανισοκατανομής και της φτώχιας, χωρίς η αρμόζουσα λύση να είναι πάντοτε η ίδια.

          3. Το δραματικό συμπέρασμα που αναφέρετε χαρακτηρίζεται από έναν τεχνολογικό ντεteρμινισμό που νομίζουμε ότι είναι υπεραπλούστευση.

          4. Λέτε: «Πώς θα γίνει ανάπτυξη, όσο το χρήμα, μόνο ως χρέος μπορεί να φτάσει στα χέρια των ανθρώπων;» Ιδού λοιπόν μία διάσταση όπου η σύγχρονη επιστήμη έχει να προσφέρει πολλά.
          Ακόμα και μόνο «ως χρέος», το χρήμα πράγματι μπορεί να παίξει τον ρόλο του, αρκεί να υπάρχει εμπιστοσύνη, που το εκφράζει έμμεσα η Ελληνική λέξη «νόμισμα» αλλά άμεσα η λεξη «πίστις.»

          Κ. Αζαριάδης και Γ. Ιωαννίδης

  4. Νεοφιλελεύθερος says:

    Πολυτέλειες για τους εργαζομένους που δεν ανήκουν στις παραγωγικές τάξεις όπως αυτοκίνητο, ιδιόκτητο σπίτι, υγειονομική περίθαλψη πρώτης ποιότητας και πανεπιστημιακή εκπαίδευση για τα παιδιά τους, είναι εξίσου γελοίο με το να φοράμε πουλοβεράκια και παπουτσάκια στα κατοικίδια ζώα μας.
    Οι σοσιαλιστικές και κευνσιανές ακρότητες οδήγησαν τους χειρωνάκτες, τους ανειδίκευτους εργάτες, τους τεχνικούς και τις υπόλοιπες μη παραγωγικές τάξεις σε παράδοξες προσδοκίες όπως το παραπάνω, με αποτέλεσμα την κοινωνική κρίση. Χώρες όπως η Κίνα και η Ινδία που παρείχαν ρεαλιστικές προσδοκίες στους εργαζομένους παρουσιάζουν εξαιρετική ανάπτυξη.
    Θα πρέπει να πέσει το επίπεδο ζωής των Ελλήνων εργαζομένων και αυτοί να απαλλαγούν απο τις παραπάνω καταστροφικές ιδέες. Θα πρέπει ξανά να ενστερνιστούν τα ιδεώδη του ασκητισμού, της λιτής διαβίωσης και της ευγνωμοσύνης για τις παραγωγικές τάξεις. Οι βιομήχανοι, τα μεγάλα διοικητικά στελέχη, οι χρηματιστές, οι επιστήμονες σαν τον Δόκτωρα Πισσαρίδη και οι υπόλοιπες παραγωγικές τάξεις, θα πρέπει αντί για λοιδωρίες να αποτελούν αντικείμενο αγάπης, αφοσίωσης και λατρείας.

    • Yannis Ioannides says:

      11/18/10
      Σκοπός της οικονομικής ανάπτυξης είναι να ξεφύγουν οι πολίτες από τον υποχρεωτικά λιτό βίο και τον αναγκαστικό ασκητισμό. Αυτό κάνουν Κίνα, Ινδία, Βραζιλία και άλλες φιλόδοξες χώρες. Δεν βρίσκουμε καθόλου παράλογη και διόλου μεμπτή την επιθυμία όλων γιά αυτοκίνητο, εξοχικό σπίτι, αξιοπρεπή ιατρική περίθαλψη και αποτελεσματική παιδεία. Τα όνειρα αυτά του «λαικού καπιταλισμού» είναι πραγματικότητα γιά εκατοντάδες εκατομμύρια πολιτών στις αναπτυγμένες κοινωνίες.
      Συμφωνούμε απόλυτα πως οι κατακτήσεις αυτές κατοχυρώνονται μόνο όταν η κοινωνία και οι θεσμοί αμοίβουν την προσπάθεια, την ικανότητα και την δημιουργικότητα πολύ περισσότερο από τις κοινωνικές και κομματικές διασυνδέσεις.

      Κώστας Αζαριάδης και Γιάννης Ιωαννίδης

      • Νεοφιλελεύθερος says:

        Κύριοι. θεωρώ ότι λαϊκίζετε επικίνδυνα. Δεν πρέπει να εξισώνετε τη δημιουργικότητα και την ικανότητα με την προσπάθεια. Οι μη παραγωγικές τάξεις απαιτούν να καταπατήσουν μέρος της παραγόμενης αξίας με το πρόσχημα της «προσπάθειας» τους.
        Επιπλέον ας μην καταδικάζουμε ανεξέταστα τις κοινωνικές διασυνδέσεις. Σας επισημαίνω ότι με το πρόσχημα της αξιοκρατίας, οι σπάταλες ΔΕΚΟ γέμισαν με σοσιαλίζοντες άχρηστους οι οποίοι έτυχε να κατέχουν κάποια χαρτιά ή να γράψουν καλά σε μιά εξέταση. Αν υπήρχαν οι κοινωνικές διασυνδέσεις, όπως γίνεται στις ιδιωτικές εταιρείες, η αξιολόγησή και η πρόσληψη υπαλλήλων θα γινόταν με βάση την σε βάθος χρόνου πορεία τους και την δυνατότητα επικοινωνίας και δημιουργίας σχέσεων.

        • Νεοφιλελεύθερος says:

          Επιπλέον, οφείλω να σας επισημάνω ότι ο «λαϊκός καπιταλισμός», όπως τον παρουσιάζετε, προκαλεί μείωση της αποδοτικότητας των, κατά την μεγάλη φιλόσοφο Άυν Ράντ, λεηλατητών. Αποσπά την προσοχή τους από το καθήκον τους και τους προξενεί δυσαρέσκεια, όταν φτάνουν στο σημείο να θεωρούν το προνόμιο σαν «δικαίωμα». Βλέπετε τη δυσαρέσκειά τους και τώρα, όταν τα αναγκαία, αν και όχι τόσο δυνατά όσο θα έπρεπε, μέτρα αντιμετωπίζονται με δυσαρέσκεια από τους κομμουνίζοντες λεηλατητές. Θεωρώ απαράδεκτο να ωρύεται κάποιος για μισθό 572 ευρώ, όταν προ δεκαετίας τα 300 ευρώ αρκούσαν για την επιβίωση. Ας περιορίσουν τις πολυτέλειές τους, ας συγκατοικήσουν, ας κόψουν τους καφέδες και τα περιττά έξοδα! Δυστυχώς, ο λαϊκός καπιταλισμός εξαχρειώνει τις μη παραγωγικές τάξεις και δεν πρέπει να αφήνετε τους συναισθηματισμούς να σας τυφλώνουν.

          • Yannis Ioannides says:

            Σας ευχαριστούμε γιά τα δύο σχόλια στις 10 και 12 Δεκεμβρίου καθώς και γιά την διάθεση να συζητήσετε μαζί μας ενδιαφέροντα θέματα αμοιβής εργασίας στην χώρα. Συμφωνούμε με σας, και την οικονομική επιστήμη, πως η ικανότητα και η δημιουργικότητα αξίζουν πρόσθετη αμοιβή πέρα απ’ αυτό που αντιστοιχεί στην απλή προσπάθεια. Ανάμεσα σε άτομα ίσης ικανότητας είναι λογικό ν’αμοίβονται περισσότερο τα πλέον εργατικά—πράγμα που επιβεβαιώνεται από στατιστικά γιά τον ιδιωτικό τομέα όλων των αναπτυγμένων οικονομιών. Μόρφωση, ικανότητα, δημιουργικότητα, προσπάθεια είναι σημαντικοί παράγοντες που καθορίζουν τις υλικές απολαβές των περισσοτέρων εργαζομένων στον ιδιωτικό τομέα αλλά όχι στον δημόσιο, ιδιαίτερα στην Ελλάδα.
            Δεν φαίνεται ότι οι αμοιβές των εργαζομένων στον Ελληνικό δημόσιο τομέα συνδεονται με την προσπάθεια που καταβάλλουν οι υπάλληλοι, με την ποιότητα της εργασίας τους η με την γενικώτερη απόδοσή τους. Προαγωγές και μισθολογική εξέλιξη γίνονται κυρίως με κριτήρια την αρχαιότητα και τις πελατειακές σχέσεις. Απ’ όσο γνωρίζουμε, κανένα κόμμα στην εξουσία δεν ισχυρίζεται πως λειτουργεί αξιοκρατικά—διορίζουν ανοιχτά τα «δικά τους παιδιά» δηλαδή εκείνους που έχουν τις «πρέπουσες» κοινωνικές διασυνδέσεις. Στον Δημόσιο, αλλά και στον ιδιωτικό τομέα της χώρας, εργάζονται εκατοντάδες γόνοι πολιτικών οικογενειών, όλοι τους διορισμένοι την εποχή που συγγενείς τους κυβερνούσαν τον τόπο. Ίσως συμφωνείτε μαζί μας πως η αξιοκρατία προυποθέτει ελεύθερη οικονομία με σημαντική δόση ανταγωνισμού, χωρίς κλειστά επαγγέλματα και ισχυρά μονοπώλια. Πράγματι οι επαγγελματικές διασυνδέσεις έχουν πληροφοριακή αξία εφόσον λειτουργούν αξιοκρατικά.
            Δυσκολευόμαστε κάπως να καταλάβουμε τις αντιρρήσεις σας γιά τον «λαικό καπιταλισμό». Ίσως γιά σας ο όρος δημιουργεί διαφορετικούς συνειρμούς απ’ ότι γιά εμάς. Γιά εμάς σημαίνει μαζική συμμετοχή μικροιδιοκτητών στα χρηματιστήρια και τις αγορές ακινήτων, με αποτέλεσμα την άμβλυνση των διαφορών κεφαλαίου και εργασίας, σμίκρυνση του καθαρού προλεταριάτου, και την ανάδειξη μικροαστών σε κοινωνικούς συνιδιοκτήτες. Αυτή ακριβώς είναι η δομή των πιό αναπτυγμένων και ευσταθεστέρων κοινωνιών (Γαλλία, ΗΠΑ, Βρεταννία) της σύγχρονης εποχής.
            Συμφωνούμε απόλυτα, και το τονίζουμε ιδιαίτερα στο άρθρο μας, πως η οικονομική κρίση που διέρχεται η χώρα έχει την ρίζα της στην υπερκατανάλωση νοικοκυριών και κράτους με ρυθμό μεγαλύτερο απ’ όσο νομιμοποιεί η χαμηλή παραγωγικότητα της Ελληνικής οικονομίας. Αυτό όμως δεν σημαίνει καθόλου πως μισθοί 527 ευρώ είναι εξωπραγματικοί, ούτε οτι τα λαικά στρώματα είναι καταδικασμένα να ζουν μόνιμα στο υλικό επίπεδο των γονέων τους κόβοντας όλα τα «περιττά» έξοδα.
            Σωστή οικονομική ανάπτυξη, όπως την περιγράφει το άρθρο μας και την επιτάσσει η οικονομική επιστήμη, αυξάνει την απόδοση της εργασίας στο σημείο που επιτρέπει την ευημερία των «περιττών εξόδων» ν’αγκαλιάσει πλατειά στρώματα της κοινωνίας. Αδιάψευστη απόδειξη του ισχυρισμού αυτού βρίσκουμε στις προηγμένες χώρες της Ευρώπης, Βόρειας Αμερικής, Ανατολικής Ασίας αλλά και σε πολλές ταχύρρυθμα εξελισσόμενες κοινωνίες όπως Βραζιλία, Κίνα, Ινδια και η γειτονική Τουρκία.

            Κώστας Αζαριάδης και Γιάννης Ιωαννίδης

            14 Δεκ. 2010

  5. TSAGRIS S. says:

    Κύριοι,

    Συμφωνούμε σε πολλά σημεία.

    Έχω την αίσθηση όμως ότι η έξοδος από την Ευρωζώνη είναι μονόδρομος. Το διαρρεύσαν έτος έδειξε ότι κοινωνικά δεν θα γίνουν ανεκτές άλλες (σημαντικές) μειώσεις στις ονομαστικές απολαβές των κοινωνικών ομάδων που εξαρτώνται από το δημόσιο. Ήδη, στις προεκλογικές αναφορές γίνεται μνεία περί «όχι άλλων μέτρων» και, όσο και αν αυτές δεν πρόκειται να τηρηθούν, είναι δύσκολο πια να γίνει στροφή 180 μοιρών. Αυτό δεν ισχύει μόνο για την υπάρχουσα κυβέρνηση, θα ισχύει είτε για οποιαδήποτε άλλη τυχόν αναλάβει, είτε και για κυβερνήσεις συνεργασίας.
    Η μείωση της απασχόλησης στο δημόσιο είναι η μόνη πολιτική που θα επέτρεπε στη χώρα να ορθοποδίσει, προσωπικά τη θεωρώ σωστή, αλλά αν η μείωση των συντάξεων και των κοινωνικών παροχών «δε θα γίνει αποδεκτή», οι απολύσεις από το δημόσιο (αυτό δηλαδή που πρέπει να γίνει) «δε θα συζητηθεί καν». Είναι αδύνατο με την υπάρχουσα πολιτική δομή και σχέσεις εξαρτήσεων, ακόμα και να προταθεί κάτι τέτοιο. Όχι να γίνει.
    Βεβαίως, πιεζόμενη η (όποια) κυβέρνηση και από τις δυο πλευρές, διώχνει όσους μπορεί: Συμβασιούχοι, stage, κλπ μη μόνιμοι είναι αυτοί που την πληρώνουν – γιατί οι μόνιμοι είναι μέχρι και συνταγματικά κατοχυρωμένοι. Το αποτέλεσμα είναι να φεύγουν αυτοί που «κάνουν τη δουλειά», ας μην αναλύσω το γιατί, αλλά έτσι είναι. Επόμενο επακόλουθο αποτέλεσμα είναι να απομένει ένας δημόσιος τομέας ακόμη λιγότερο παραγωγικός από ότι ήταν.

    Η έξοδος από την Ευρωζώνη θα ξαναδώσει στο Ελληνικό κράτος το εργαλείο της νομισματικής πολιτικής (το οποίο ορθώς προσπάθησε να χάσει προ 10ετίας – αλλά δε τα κατάφερε όπως φαίνεται). Ακριβώς όπως το λέτε, η έξοδος από την ευρωζώνη θα γίνει «για να συντηρηθεί ο υπερτροφικός και αντιπαραγωγικός δημόσιος τομέας».

    Κύριοι, είμαι (σχεδόν) 60 ετών, έχω πίσω μου μια αρκετά επιτυχημένη επαγγελματική καριέρα (στον ιδιωτικό τομέα), και μπροστά μου ακόμα λίγα χρόνια (ελπίζω) ζωής. Μου λέτε «Όσοι απεύχονται την βαθειά υπανάπτυξη πρέπει ΤΩΡΑ να υψώσουν την φωνή τους για να συζητηθούν πλατειά και να γίνουν πράξη τα μέτρα εξυγίανσης που προτείνουμε».

    ΠΡΟΦΑΝΩΣ και απεύχομαι την υπανάπτυξη, προφανώς και προτιμώ τα παιδιά μου να ζήσουν σε μια χώρα ακόμα καλύτερη από αυτή που εγώ έζησα (δεν έχω ψευδαισθήσεις – δεν ήταν άσχημη, ΤΩΡΑ θα γίνει). Αλλά τι να κάνω για να το αποφύγω? Να βγω στους δρόμους και να φωνάζω? Να ιδρύσω κόμμα με τις αρχές που πιστεύω και τις ιδέες που έχω? Να καίω αυτοκίνητα? Ειλικρινά, ΔΕ ΒΛΕΠΩ λύση, και αυτό (κατά βάθος) είναι που με κάνει να έχω την απαισιοδοξία που διαγνώσατε.

    Αντί λοιπόν να «υψώνω τη φωνή μου», κάθομαι στη γωνία μου παρατηρώντας, και επιλέγοντας διαδρομές που θα μου επιτρέψουν (ατομικά) να αποφύγω την πρόσκρουση της βάρκας πάνω στην επιφάνεια του νερού. Ήδη, θεωρώ ότι το έχω καταφέρει σε αρκετό βαθμό. Αν καταφέρω ακόμα λίγα, θα πάψω πια να ασχολούμαι (για την ατομική μου περίπτωση). Αλλά και να μην τα καταφέρω, πάλι σε καλύτερη μοίρα θα είμαι από την πλειοψηφία των περισσοτέρων (δυστυχώς) συμπολιτών μου.

    Τη φωνή μου έχω επανειλημμένα προσπαθήσει να «την υψώσω». Νεότερος, φοιτητής ακόμα, είχα (και εγώ) προσπαθήσει (τότε – μιλάω για την περίοδο 1974-75) να «συμμετάσχω στα κοινά». Η απογοήτευση άρχισε από τότε. Παρά την (προφανώς) ορθή και ορθολογιστική παράθεση απόψεων, η συντριπτική πλειοψηφία των «συμμετεχόντων» ηρνείτο ή δεν είχε τη δυνατότητα να αντιληφθεί τα πράγματα.
    Δυστυχώς, το ίδιο συμβαίνει και τώρα, όποτε σε κάποιο κλειστό κοινωνικό κύκλο αναφύονται θέματα που έχουν σχέση με «τα κοινά». Αδυναμία κατανόησης, έλλειψη ενδιαφέροντος, προσκόλληση σε τυποποιημένες αντιρρήσεις που η μόνη τους επαφή με την πραγματικότητα είναι η «πλατειά απήχηση». Συμπέρασμα: Μάταιος κόπος.
    Το ίδιο συνέβαινε οποτεδήποτε (μέσα στα 35 χρόνια που πέρασαν από το πανεπιστήμιο μέχρι σήμερα) έκανα μια ανάλογη προσπάθεια. Επαναλαμβάνω, ΜΑΤΑΙΟΣ ΚΟΠΟΣ.

    Εν πάσει περιπτώσει, πάσα προσφορά δεκτή, και κάθε πρόταση εξεταστέα. Για μένα (νομίζω σας το έγραψα ήδη) «για να γίνουν πράξη κάποια μέτρα» πρέπει να γίνει reform (ή μάλλον rebuild) σε ΟΛΟ το θεσμικό πλαίσιο της χώρας. Αρχής γενομένης από το Σύνταγμα. Χωρίς περιορισμούς (τύπου «η βουλή αυτή δεν είναι αναθεωρητική») και άλλα τέτοια. Το γνωρίζω, οι σκέψεις μου αγγίζουν την ουτοπία. Πάντως έχετε το e-mail μου, όποτε θέλετε στη διάθεσή σας.

    Δεν λέω ότι η ΔΕΗ αποτελεί υπόδειγμα δραστηριότητας. Κάθε άλλο. ΑΠΟΤΕΛΟΥΣΕ ίσως, τις δεκαετίες που σας είπα, ‘50s, ‘60s, 70s. Εκ του αποτελέσματος το λέω αυτό, όχι για ιδεολογικούς λόγους.
    Από τότε, πολλά άλλαξαν. Άλλοι λόγοι (και όχι ενεργειακοί) μας οδήγησαν στο να συναποδεχτούμε την κατάργηση του κρατικού μονοπωλίου στην ενέργεια, επομένως δεν μπορεί η ΔΕΗ (μόνο) να έχει τσάμπα πρώτη ύλη, επομένως κάποιες αλλαγές πρέπει να γίνουν, άλλοι παράγοντες εμφανίστηκαν (πρόστιμα για το CO2), γενικώς πολλά άλλαξαν, και η ΔΕΗ έπρεπε να προσαρμοστεί. Προσαρμόστηκε? Όχι. Βοηθούντων και των συνδικαλιστικών εξωφρενικών απαιτήσεων, ΚΑΙ η ΔΕΗ κατέληξε να είναι πρόβλημα.
    Στα 60-70 χρόνια που υπάρχει ΔΕΗ εγώ νομίζω ότι τα πρώτα 30 ήταν περίοδος ανάπτυξης και δημιουργίας, και τα δεύτερα 30-35 ήταν η περίοδος της κατάρρευσης. Μαγικές λύσεις δεν υπάρχουν, και θα χρειαστούν επίσης πολλά χρόνια για να διορθωθεί το κακό που έχει γίνει ΑΚΟΜΑ ΚΑΙ ΑΝ ΠΟΥΜΕ ότι ΑΠΟ ΣΗΜΕΡΑ (που μιλάμε) αντιστρέψουμε 100% την πορεία, και αρχίσουμε πάλι (όπως τα 1950, 60 & 70) να σκεφτόμαστε ορθολογιστικά στον τομέα «ΔΕΗ». Θα το κάνουμε? Αμφιβάλλω.
    Δεν συμφωνώ με αυτό που λέτε, ότι η συνδικαλιστική διαπραγμάτευση ενέχει κινδύνους για την ανάπτυξη. Ο εργοδότης (όποιος κι αν είναι) πρέπει να φροντίζει να μην κρέμεται από μια κλειστή κάστα εργαζομένων, που κατεβάζοντας τους διακόπτες του κλείνουν το μαγαζί. Στην προκειμένη περίπτωση (της ΔΕΗ) ο εργοδότης (το κράτος) έχει μόνο του φροντίσει να βγάλει τα μάτια του, εφ’ όσον έχει αποδεχθεί την κατάργηση του δικαιώματος απόλυσης (μονιμότητα), και την αδυναμία του να προσλαμβάνει προσωπικό από την ελεύθερη αγορά. Γιατί το έκανε? Μα για να χαϊδέψει (κάποτε) τα αυτιά των διαφόρων συνδικαλιστών. Γιατί ο κάθε παραγωγός ενέργειας να ΕΧΕΙ σαν εργοδότης τέτοιες δυνατότητες και η ΔΕΗ δεν τις έχει?

    Όμως το πράγμα είναι πολύ περισσότερο μπλεγμένο από αυτή την απλή ανάλυση που κάνω εδώ εγώ. Π.χ. (αν θυμάμαι καλά) οι εργαζόμενοι στη ΔΕΗ είχαν φτιάξει ένα υγιές ταμείο (συντάξεως, περίθαλψης κλπ), το οποίο είχε μαζέψει ένα σημαντικό κεφάλαιο, και το οποίο οι κάποτε συνδικαλιστές δέχτηκαν (γιατί άραγε?) να «εκχωρήσουν» στη ΔΕΗ που θα το χρησιμοποιούσε για την ανάπτυξή της, και σαν αντάλλαγμα ανέλαβε η ΔΕΗ να τους πληρώνει συντάξεις, φάρμακα, νοσοκομεία κλπ. Άντε τώρα να ξεμπερδέψεις αυτό το μπάχαλο, μια που και οι εργαζόμενοι δίκιο έχουν («δικά μας λεφτά ήταν»), και η ΔΕΗ (το κράτος) δίκιο έχει (εκ των πραγμάτων δίκιο: «Δεν έχω λεφτά»).

    Μήπως το ίδιο δεν έχει γίνει και με την εκκλησία? Το κράτος έχει αναλάβει τη μισθοδοσία του κλήρου (πρωτοφανές για χώρα που θέλει να είναι Ευρωπαϊκή), αλλά και αυτό έχει γίνει γιατί κάτι πήρε (κάποτε) το κράτος από την εκκλησία. Οικόπεδα, λεφτά, δε θυμάμαι τι, αλλά κάτι πήρε.
    Μιλάμε για το απόλυτο χάος, το τεράστιο κουβάρι, σε όλους τους τομείς. Που δεν ξεμπλέκει με τίποτα.

    Να υψώσω λοιπόν τη φωνή μου προς ποια κατεύθυνση, προς ποιόν αποδέκτη, εφ’ όσον θα χαθεί στο χάος και θα απορροφηθεί από τις ίνες του κουβαριού? Όχι φωνή βοώντος εν τη ερήμω, φωνή που πρέπει να μεταδοθεί μέσω της άμμου (και όχι μέσω του αέρα) θα είναι.

    Λέτε «αναδιάρθρωση χρέους συνεπάγεται σοβαρό πλήγμα για τις ελληνικές τράπεζες».
    Συμφωνώ. Άλλωστε, τα 200 δις των καταθέσεων είναι και αυτά μιας μορφής χρέος. Το τραπεζικό σύστημα «οφείλει» αυτά τα χρήματα (αυτόν τον πλούτο) στους καταθέτες του.
    Υπάρχει αυτός ο πλούτος? Βεβαίως όχι. Επομένως, σε ΟΠΟΙΑΔΗΠΟΤΕ περίπτωση αναταραχής, ανασφάλειας, διασποράς φημών κλπ, οι τράπεζες θα κηρύξουν στάση πληρωμών. (Ήδη μέσα στην τελευταία διετία για τουλάχιστον μια φορά φτάσαμε σε αυτό το σημείο, και η κατάσταση σώθηκε χάρη σε έναν συγκεκριμένο κυβερνητικό χειρισμό). Πώς θα ξεπεραστεί τότε το πρόβλημα? Δεν είναι δυνατόν οι τράπεζες θα συνεχίσουν να αρνούνται την απόδοση των κεφαλαίων επ’ άπειρον (αυτό δεν έχει γίνει ποτέ και πουθενά σε καιρό ειρήνης). Θα πρέπει να γίνει κάποιος άλλος διακανονισμός, ο οποίος θα επιτρέψει την αφαίμαξη αυτού του (υποτιθέμενου) πλούτου από αυτούς που νομίζουν ότι τον κατέχουν – τους καταθέτες δηλαδή. Σαν τέτοιον εγώ βλέπω μόνο την αλλαγή του νομίσματος. Η οποία θα απομειώσει την αξία των καταθέσεων σε μεγάλο βαθμό, και θα εξισορροπήσει κάπως τα πράματα.
    Δυστυχώς, η υπανάπτυξη που προβλέπετε σαν επακόλουθο της εξόδου από την ευρωζώνη, είναι προ των πυλών. Αν δεν είναι ήδη εντός των τειχών.

    Σας ευχαριστώ που με βοηθάτε να ξεκαθαρίζω τις σκέψεις μου.

    • Yannis Ioannides says:

      Αγαπητέ κ. Τσαγκρή,
      Χαιρόμαστε που βοήθησε η συζήτηση να ξεκαθαρίσουν οι σκέψεις σας και οι δικές μας. Ελπίζουμε να την συνεχίσετε με τους φίλους σας. Εμείς προβλέπουμε πως η οικονομική κατάσταση της χώρας δυστυχώς θα χειροτερεύει μεχρι να πεισθούν οι πολίτες για την ανάγκη ταχύρρυθμης ανάπτυξης μέσα από ριζικές αλλαγές σαν αυτές που προτείνουμε. Η αρχή νομίζουμε πως θα γίνει με αναθεώρηση του ισχύοντος συντάγματος.

      Κώστας Αζαριάδης και Γιάννης Ιωαννίδης

  6. Tsagris S says:

    Κύριοι,

    Σχολιάζω επί λέξει την απάντησή σας:

    «Ελπίζουμε πως η Ελλάδα θα αλλάξει χωρίς να υποφέρει τίποτα περισσότερο από μιά προσωρινή συρρίκνωση εισοδήματος και ίσως μία βραχεία έξοδο από την Ευρωζώνη.»
    Ουδέν μονιμότερο του προσωρινού. Αλλά εν πάσει περιπτώσει, όλοι για μια ελπίδα ζούμε.

    «Γερμανία και Ιαπωνία ήταν αρκετά προηγμένες κοινωνίες προπολεμικά.»
    Ναι, το ξέρω. Και αυτό είναι που με κάνει να είμαι ακόμη περισσότερο απαισιόδοξος.

    «Όσον αφορά στην παραχώρηση εκμετάλλευσης…»
    Σας είπα την αντίρρησή μου, με βάση την συναισθηματική πλευρά.
    Πέρα απ’ αυτή, αν και θιασώτης της ελεύθερης οικονομίας, θεωρώ ότι το κράτος (όλα τα κράτη) μπορεί να λειτουργεί επιχειρηματικά σε ορισμένους τομείς. Όχι με στόχο το κέρδος (όπως θα λειτουργούσε ο ιδιώτης), αλλά με στόχο το κοινό καλό. Επιχειρήσεις τέτοιες μπορούν να λειτουργούν σαν να είναι Α.Ε. με μετόχους όλο τον πληθυσμό της χώρας. Βεβαίως, το «όχι κέρδος» δε σημαίνει ζημιά.
    Πάρτε σαν παράδειγμα τη ΔΕΗ των δεκαετιών 1950-1980: Δανείστηκε χρήματα (ακόμα θυμάμαι τις εκδόσεις «Ομολογιακόν Δάνειον της ΔΕΗ με ρήτρα δολλαρίου» – ήμουν παιδί τότε), και εκμεταλλευόμενη τα κοιτάσματα λιγνίτη και τα ποτάμια της χώρας επεξέτεινε το δίκτυο και τον εξηλεκτρισμό παντού. Όλη αυτή η κατασκευή θεωρώ ότι είναι κοινή περιουσία. Ανήκει σε όλους μας. Το ίδιο και ο ΟΣΕ, η Ολυμπιακή Αεροπορία, η ΕΥΔΑΠ, τα πυρομαχικά, και όλες όσες επιχειρήσεις αναπτύχθηκαν ανήκουσες στο Δημόσιο.
    Το να πούμε τώρα «τις πουλάμε» δε με βρίσκει σύμφωνο, και εν πάσει περιπτώσει και εγώ, σαν μέτοχος τους (πολίτης της χώρας) δεν έχω εξουσιοδοτήσει κανέναν να το κάνει. Το ότι αυτοί που τις πουλάνε τώρα είναι οι ίδιοι (με την ευρεία έννοια) που επί χρόνια κακοδιοικώντας τες τις έφεραν στο σημείο να έχουν απαξιωθεί, είναι ένα ακόμη στοιχείο που συνηγορεί υπέρ του να ξηλωθεί εξ αρχής το θεσμικό πλαίσιο και να κατασκευαστεί νέο. Το οποίο δε θα επιτρέπει τέτοιες εξελίξεις και συμπώματα.
    Στο σπίτι μου, αν κάποια φορά τα χρήματα δε φτάνουν για το πετρέλαιο θέρμανσης, δε θα βγάλουμε το λέβητα του καλοριφέρ στο σφυρί για να αγοράσουμε πετρέλαιο. Θα ζεσταθούμε με ξύλα, θα σκεπαστούμε περισσότερο, θα κρυώσουμε, αλλά δε θα πουλήσουμε το λέβητα και τον καυστήρα. Ούτε θα τον νοικιάσουμε για 30 χρόνια. Ότι κάνουμε στο σπίτι μας, πρέπει να κάνουμε και στο κράτος μας. Δεν το κάνουμε.
    Αυτή είναι η αντίρρησή μου από οικονομικής (περιουσιακής) πλευράς, εφ’ όσον η συναισθηματική δεν σας έπεισε.
    Το θλιβερό είναι ότι ακόμα και τώρα, διάθεση για βελτίωση, ορθολογισμό και επαναφορά των αρχών που θα επέτρεπαν τη λειτουργία αυτών των επιχειρήσεων σε υγιείς βάσεις ΔΕΝ υπάρχει. Και αυτό είναι που με κάνει να είμαι περισσότερο απαισιόδοξος.

    Έργα: «Πιστεύουμε ότι θα πραγματοποιηθούν πολύ πιο αποτελεσματικά από ιδιώτες με ανταμοιβή την εκμετάλλευση τους». Συμφωνώ. Αλλά να μιλάμε για ΜΕΛΛΟΝΤΑ έργα (και σε αυτά δε θα είχα κατ’ αρχήν αντίρρηση). Όχι για υπάρχουσα περιουσία.

    «Η Ελλάδα, που βρίσκεται πολύ κοντά στο χείλος του γκρεμού, μπορεί να σωθεί»
    Χρησιμοποιείτε έναν παραλληλισμό. Δεκτός, αλλά δε με βρίσκει σύμφωνο η περιγραφή σας.
    Στο «χείλος του γκρεμού» μπορεί κανείς να πεζοπορεί επί ώρες και να μην πέφτει, αν το έδαφος δεν είναι σαθρό και προσέχει που πατάει.
    Ο δικός μου παραλληλισμός θα είναι λίγο πιο σαφής:
    Η χώρα είναι σαν μια βάρκα που πλέει στο ποτάμι. Μαζί με το νερό.
    Όμως, πλέει προς τον καταρράκτη.
    Τα στάδια αυτής της πλεύσης (φανταστείτε τον καταρράκτη Niagara – Canadian Side για να έχουμε μια κοινή εικόνα) είναι (με τη μηχανή της βάρκας να μη δουλεύει):
    -Η οριζόντια πλεύση – όταν δηλαδή η βάρκα παρασύρεται από το νερό που ρέει προς το σημείο όπου αυτό αλλάζει κατεύθυνση και από οριζόντια αρχίζει να κινείται κατακόρυφα (προς τα κάτω).
    -Η στιγμή της αλλαγής κατεύθυνσης όταν δηλαδή η βάρκα στρέφεται 90 μοίρες και αρχίζει να κινείται προς τα κάτω.
    -Η κατακόρυφη κίνηση (η βάρκα πέφτει μαζί με το νερό προς τα κάτω).
    -Η πρόσκρουση της βάρκας στην «επιφάνεια» του νερού στο κάτω μέρος του καταρράκτη και τις δίνες που σχηματίζονται εκεί. Συνήθως αυτή είναι η στιγμή που η βάρκα διαλύεται σε ξύλα ή όποιο άλλο υλικό είναι κατασκευασμένη.
    Οι επιβαίνοντες στην βάρκα δεν παθαίνουν τίποτα μέχρι η βάρκα να διαλυθεί στο κάτω μέρος του καταρράκτη. Ακόμα και κατά το χρόνο της (ελεύθερης) πτώσης, δεν υπάρχει κάτι που να τους κακοποιεί, ή να τους στερεί τον αέρα της αναπνοής.

    Για όσο διάστημα η βάρκα κινείται στο οριζόντιο κομμάτι του ποταμού, μπορεί να γίνει κάτι και να αποφευχθεί η καταστροφή της. Τι μπορεί να γίνει? Πολλά: Μπορεί να πάρει μπροστά η μηχανή της. Μπορεί να ρίξει κάποιος μια άγκυρα που θα «πιάσει» στον πυθμένα, και η βάρκα να σταματήσει να κινείται. Μπορεί να «σκαλώσει» η καρίνα της σε κάποιο βράχο του ποταμού. Μπορεί να έρθει ένα ταχύτερο σκάφος, να πετάξει ένα σκοινί και τα δυο σκάφη να δεθούν. Μπορούν οι επιβαίνοντες να κάνουν κουπί γρήγορα, ώστε να επιτύχουν κίνηση αντίθετη στο ποτάμι. Πολλά θα μπορούσαν να γίνουν για να σωθεί η βάρκα.
    Ναι, σε μια τέτοια περίπτωση η βάρκα μπορεί να σωθεί.
    Όμως ΤΙΠΟΤΑ δε μπορεί να γίνει, αν η βάρκα έχει περάσει την ακμή του καταρράκτη, και κινείται προς τα κάτω. Δεν έχει καταστραφεί ακόμα, αλλά σίγουρα θα καταστραφεί.

    Έχω λοιπόν την εντύπωση ότι η δικιά μας βάρκα είναι σε αυτό το σημείο. Στην κατακόρυφη (πλέον) κίνηση.
    Θα χαρώ να με πείσετε ότι έχω άδικο. Ή ότι η βάρκα μας είναι τόσο γερά φτιαγμένη, που δε θα πάθει τίποτα ακόμα και όταν φτάσει στην επιφάνεια.

    Σας έδωσα το παράδειγμα με το ταξίδι μου, και σας άρεσε, απ’ ότι κατάλαβα. Να σας δώσω και άλλο ένα που μάλλον δε θα σας αρέσει:

    Ήρθα σε επαφή με Δημόσια υπηρεσία, «για υπόθεσή μου». Κατέθεσα αίτηση με αρ. πρωτοκόλλου, και μου ζήτησαν (και κράτησαν) τον αριθμό του κινητού μου, ώστε να με αναζητήσουν, αν στην πορεία κάτι χρειαζόντουσαν (πρόοδος!).
    Πράγματι, κάποια στιγμή με κάλεσε μια ευγενής νεαρά κυρία. Ήμουν στο γραφείο μου.
    Επειδή κατάλαβα ότι το τηλεφώνημα θα διαρκούσε, της είπα αμέσως: «Να σας πω ένα σταθερό νούμερο να με καλέσετε».
    Απάντηση:
    «Όχι, δε χρειάζεται, από την υπηρεσία σας παίρνω».
    Το τηλεφώνημα κράτησε περί τα 25 λεπτά.
    Το περιστατικό έγινε μέσα στον τελευταίο μήνα, δηλαδή ΑΦΟΥ έχει γίνει όλη αυτή η κουβέντα για την οικονομική κατάσταση, το Δημόσιο χρέος, τις σπατάλες, κλπ.

    Η γυναίκα δεν έχει καταλάβει τίποτα. Και σαν κι αυτήν, είναι η πλειοψηφία.

    Γι’ αυτό είμαι απαισιόδοξος.
    Οι επιβάτες της βάρκας δεν έχουν ακόμα καταλάβει ότι η βάρκα πάει κατακόρυφα.

    • Yannis Ioannides says:

      Αγαπητέ κ. Τσαγκρή,
      Συμφωνούμε πως ο δημόσιος πλούτος ανήκει σε όλους μας και υπενθυμίζουμε ότι υπερχρεωμένα άτομα και έθνη συχνά εκποιούν μέρος της περιουσίας τους γιά να εξοφλήσουν τις δανειακές τους υποχρεώσεις. Δεν είμαστε σίγουροι πως η ΔΕΗ αποτελεί υπόδειγμα πετυχημένης κρατικής δραστηριότητας. Ενεργειακά μονοπώλια με πανίσχυρα συνδικάτα και απόλυτο έλεγχο στην παραγωγή/διανομή ηλεκτρισμού ενέχουν μεγάλους κινδύνους γιά την ανάπτυξη του τόπου. Πως βλέπουν τον κοινωνικό τους ρόλο όταν διαπραγματεύονται με το κράτος;

      Μιά και είσαστε τόσο απαισιόδοξος γιά το μέλλον της χώρας, αξίζει τον κόπο ν’ασχοληθούμε λίγο με «καταστροφικά σενάρια». Ποιές θα είναι οι συνέπειες ελεγχόμενης η ανεγξέλεγκτης χρεωκοπίας; Προσωρινής η μόνιμης εξόδου από την Ευρωζώνη η ακόμα και από την Ευρωπαϊκή Ένωση;

      Eλεγχόμενη αναδιάρθρωση χρέους συνεπάγεται αποχή από τις διεθνείς κεφαλαιαγορές γιά αρκετά χρόνια και σοβαρό πλήγμα γιά τις ελληνικές τράπεζες που θα χρειασθούν σημαντική κρατική ενίσχυση. Χωρίς δανειακούς πόρους, το Δημόσιο θα μείνει με δύο επιλογές: Mεταβιβάσεις από την Ευρωπαϊκή Ένωση που θα γίνουν μόνο με καθεστώς πλήρους οικονομικής κηδεμονίας· ή εναλλακτικά άμεση ισοσκέλιση προυπολογισμού που θ’απαιτήσει μεγάλη μείωση συντάξεων, κοινωνικών παροχών, και απασχόλησης στο δημόσιο. Η δεύτερη επιλογή γίνεται πιό ανεκτή κοινωνικά αν η χώρα εγκαταλείψει την Ευρωζώνη, επιστρέψει στην δραχμή και το κράτος κόψει χαρτονόμισμα γιά να πληρώσει τις υποχρεώσεις του, δηλ. γιά να συντηρήσει τον υπερτροφικό και αντιπαραγωγικό δημόσιο τομέα.

      Και οι δύο επιλογές θα ενισχύσουν τις ήδη σημαντικές τάσεις εξόδου—προσωρινής η μόνιμης— από την Ευρωζώνη, και ίσως την Ευρωπαϊκή Ένωση με απρόβλεπτες οικονομικές και πολιτικές συνέπειες και με σχεδόν βέβαιη κατάληξη την επιστροφή της χώρας σε βαθειά υπανάπτυξη. Όσοι απεύχονται την βαθειά υπανάπτυξη πρέπει ΤΩΡΑ να υψώσουν την φωνή τους γιά να συζητηθούν πλατειά κα να γίνουν πράξη τα μέτρα εξυγίανσης που προτείνουμε.

      Κώστας Αζαριάδης και Γιάννης Ιωαννίδης

  7. TSAGRIS S. says:

    Δυστυχώς, δεν υπάρχει λύση.

    Η λύση θα έρθει μόνο ύστερα από μια μεγάλη καταστροφή. Κάτι σαν αυτό που υπέστησαν οι ηττημένοι του Β’ΠΠ ας πούμε. Ας ελπίσουμε ότι αυτή η καταστροφή δε θα εμπεριέχει και απώλειες εθνικών εδαφών, αν και η εκχώρηση σε Κινέζους, Γερμανούς, Άραβες κλπ. στρατηγικής σημασίας σημείων της χώρας (λιμάνια, αεροδρόμια, τραίνα, διώρυγες κλπ) για 30 ή 50 χρόνια δεν είμαι σίγουρος ότι ΔΕΝ είναι απώλεια εθνικού εδάφους. Οι πατεράδες μας και οι παππούδες μας σκοτωνόντουσαν για να ΜΗΝ πέσουν στα χέρια των Ιταλών και των Γερμανών αυτά όλα το 1941, και ερχόμαστε εμείς τώρα και τα «εκχωρούμε» στους Κινέζους.

    Η λύση θα πρέπει να είναι: μια ΚΑΘΟΛΙΚΗ ανατροπή όλων των θεσμών, δηλαδή του υπάρχοντος νομικού πλαισίου της χώρας (αρχής γενομένης από το Σύνταγμα και καταλήξεως στην τελευταία απόφαση Δημοτικού Συμβουλίου) και η αντικατάστασή τους με νέους, ΣΑΦΕΙΣ και σαφώς διατυπωμένους κανόνες. Αυτό για αρχή.

    Δεύτερον μια συρρίκνωση του Δημόσιου τομέα σε ένα προκαθορισμένο ποσοστό. Ο αριθμός των μισθοδοτούμενων από το Κράτος ατόμων (με οποιοδήποτε τρόπο, είτε απ’ ευθείας είτε μέσω «εγγυήσεων» για τα δάνεια που συνάπτουν οι υπερχρεωμένοι οργανισμοί που τους «απασχολούν») θα είναι σαφής (ποσοστό του πληθυσμού) και μη επιδεχόμενος ΚΑΜΙΑ αύξηση.

    Αυτονόητο θεωρώ ότι για να γίνει το ανωτέρω θα πρέπει ΠΡΩΤΑ να απολυθούν ΟΛΟΙ οι Δημόσιοι υπάλληλοι, και κατόπιν να επανδρωθεί το κράτος με άλλους ανθρώπους (ή και τους ίδιους – η προϋπηρεσία δε θα αποτελεί χαρακτηριστικό αποκλεισμού αλλά δε θα αποτελεί και στοιχείο προτιμήσεως) με βάση τις ανάγκες του κράτους και τα προσόντα των ανθρώπων.

    Θα μπορούσα να επεκταθώ κι άλλο. Δεν έχει νόημα, διότι βεβαίως τίποτα από αυτά δε θα γίνει.
    ΟΜΩΣ: Στην Ιαπωνία του 1945, έγιναν. Σε 5 χρόνια η χώρα (παρ’ ότι πλήρως κατεστραμμένη) είχε πάρει μπροστά. Αντίστοιχη είναι και η ιστορία της μεταπολεμικής Γερμανίας. Και στις δυο περιπτώσεις όμως, προηγήθηκε η καταστροφή. Γι’ αυτό λέω στην αρχή ότι λύση θα έρθει μόνο ύστερα από καταστροφή, και αυτό είναι που πιστεύω ότι θα συμβεί.

    Θα σας δώσω ένα (πρόσφατο) παράδειγμα το οποίο με έκανε να διατρανώσω ακόμη περισσότερο τις ριζοσπαστικές μου περί Δημόσιου τομέα απόψεις:

    Συνοπτικά: Πήγα ένα ταξίδι 3 ημερών με αυτοκίνητο από Αθήνα στη Θράκη. Κατανάλωσα 220 λίτρα βενζίνη. Η μετακίνηση μου κόστισε περί τα 370 ευρώ. Από αυτά πήγαν:
    -Περί τα 110 ευρώ στο κόστος διϋλιστηρίου, πρατήρια, βυτία κλπ. (κόστος καυσίμου).
    -Περί τα 220 ευρώ στο κράτος (ΦΠΑ καυσίμου, ειδικός φόρος καυσίμου, κλπ)
    -39,60 ευρώ στο κράτος (ή στους εξουσιοδοτημένους από το κράτος ειπράκτορες) ως διόδια του κομματιού Αθήνα-Θεσ/κη-Αθήνα.
    Άρα από τα 370 ευρώ του κόστους μετακίνησης τα 260 πήγαν στο κράτος (ποσοστό 70%) και τα 110 ευρώ (30%) στους παραγωγικούς συντελεστές του ταξιδιού (πρατήριο, διϋλιστήριο, Άραβας, τάνκερ, κλπ).

    ΠΩΣ να προχωρήσει η οικονομία της χώρας όταν (εκεί που μπορεί) από το τζίρο που της κάνεις σου παίρνει το 70% με το «καλημέρα σας»? Και αυτό για να το διοχετεύσει σε ΜΗ παραγωγικές δαπάνες, όχι σε παραγωγικές.
    Εκεί που ΔΕ μπορεί, βεβαίως το ποσοστό πέφτει. Δεν είναι 70%, αλλά αρχίζει από 23% και φτάνει το 40,50,60%. Όπου σε πιάσει.
    Όσο και να είναι το ποσοστό, αφού είναι πάνω από 5 ή 10% (πέρα από το φόρο εισοδήματος), δεν είναι αποδεκτό. Είναι εξάμβλωμα, είναι παρά φύσιν, είναι τερατούργημα. Και ΤΙΠΟΤΑ δεν πρόκειται να προχωρήσει, εφ’ όσον η γενική αυτή γραμμή δεν αλλάζει. Αντίθετα μάλιστα, έχει αυξητικές τάσεις και αναζητούνται μέθοδοι αυξήσεως των επί μέρους ποσοστών.

    Διαβάζοντας τα πολύ ενδιαφέροντα στοιχεία και ιδέες των σχολιαστών όπως και των αρθρογράφων, εύκολα συμπεραίνω ότι οι δικές μου σκέψεις κινούνται στη σφαίρα της ουτοπίας, αλλά δεν μπορώ να κάνω αλλιώς. Θεωρώ ότι οτιδήποτε άλλο (όπως τα ορθώς προτεινόμενα μέτρα) δε θα έχει αποτέλεσμα, ως «αποσπασματικό». Η χώρα έχει περάσει το κρίσιμο σημείο, πριν από το οποίο υπήρχε η δυνατότητα διόρθωσης.

    Απλώς περιμένω την καταστροφή.
    Δεν ξέρω μάλιστα μήπως «όσο πιο γρήγορα έρθει, τόσο το καλύτερο».

    • Yannis Ioannides says:

      Κε Τσαγγρή, ευχαριστούμε γιά τα σχόλια σας. Η θέση μας είναι ότι η Ελλάδα, που αναμφισβήτητα βρίσκεται πολύ κοντά στο χείλος του γκρεμού, μπορεί να σωθεί αναγνωρίζοντας την πραγματική απειλή καταστροφής την οποία όμως δεν βλέπουμε σαν αναπόφευκτη. Έτσι έγιναν αλλαγές το 1909 μετά το Γουδί χωρίς να προηγηθεί καταστροφή μεγαλύτερη από την στρατιωτική ταπείνωση της χώρας στον ασήμαντο πόλεμο του 1897. Ακριβώς αυτός είναι και ο στόχος μας— να πείσουμε ανθρώπους όπως εσείς ποιές επιλογές οικονομικής πολιτικής θα απομακρύνουν την χώρα από το χείλος του γκρεμού και θα εξασφαλίσουν την οικονομική προκοπή της.

      Μας άρεσε η ανάλυση του ταξιδιού που περιγράφετε. Αυτος είναι ακριβώς ο λόγος γιά τον οποίο χρειάζονται μειώσεις φόρων και επενδύσεις υποδομής ΤΑΥΤΟΧΡΟΝΑ. Η οικονομική λογική λέει ότι πρέπει το κράτος να αναγνωρίσει την σκοπιμότητα μεγάλων δημοσίων έργων τα οποία αδυνατεί να χρηματοδοτήσει. Πιστεύουμε ότι θα πραγματοποιηθούν πολύ πιό αποτελεσματικά από ιδιώτες με ανταμοιβή την εκμετάλλευση τους.

      Όσον αφορά στην παραχώρηση εκμετάλλευσης, διαφωνούμε μαζί σας και δεν την βλέπουμε σαν αποποίηση κυριαρχίας όταν ισχύει καθεστώς εσωτερικού και διεθνούς δικαίου. Αντίθετα, πιστεύουμε ότι όποια χώρα δεν αποπληρώνει τα χρέη της δίνει το δικαίωμα σε άλλες χώρες να μην την θεωρούν υποδεέστερη διότι δεν παίζει με τους «κανόνες του παιγνιδιού». Η λογική του διεθνούς δικαίου και πρακτικής νομίζουμε ότι διαχωρίζει τις περιπτώσεις ανωτέρας βίας (φυσικές καταστροφές κλπ.) από πολιτικές επιλογές κυβερνήσεων που παραβιάζουν τους κανόνες συμπεριφοράς των ωρίμων κοινωνιών.

      Τέλος, όσον αφορά στις Γερμανία και Ιαπωνία οι οποίες μπήκαν σε τροχιά μεγάλης ανάπτυξης έπειτα από την σχεδόν ολοσχερή καταστροφή τους στον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο, θα θέλαμε να σας υπενθυμίσουμε οτι ήταν αρκετά προηγμένες κοινωνίες—και η Γερμανία πολύ προηγμένη—και προπολεμικά. Η επιβολή (μέσω της Αμερικανικής κατά κύριο λόγο κατοχής) διαφορετικού συντάγματος και πιό δημοκρατικής νοοτροπίας συνέβαλε σημαντικά αλλ’ όχι κυριαρχικά. Ελπίζουμε πως η Ελλάδα θα αλλάξει χωρίς να υποφέρει τίποτα περισσότερο από μιά προσωρινή συρρίκνωση εισοδήματος και ίσως μία βραχεία έξοδο από την Ευρωζώνη.

      Κώστας Αζαριάδης και Γιάννης Ιωαννίδης

  8. ΘΕΡΜΑ ΣΥΓΧΑΡΗΤΗΡΙΑ ΓΙΑ ΤΙΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΣΑΣ ΚΑΙ ΓΕΝΙΚΑ ΓΙΑ ΤΟ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ ΣΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ (KEEP IT UP!). ΚΑΝΩ ΤΑ ΕΞΗΣ ΣΧΟΛΙΑ.

    Πρόταση 1: Επειτα από συνολική θητεία δώδεκα ετών, οι βουλευτές συνταξιοδοτούνται αναγκαστικά και αποκλείονται από κάθε δημόσια θέση.
    ΣΩΣΤΟ. ΑΛΛΑ ΔΕΝ ΘΑ ΓΙΝΕΙ ΠΟΤΕ.
    Πρόταση 2: Κοινοπραξίες κατασκευαστικών εταιρειών, ιδιωτών επενδυτών και άλλων αναλαμβάνουν το κόστος εκτέλεσης και τη συντήρηση σύγχρονων δικτύων αυτοκινητοδρόμων, λιμένων, αεροδρομίων με αντάλλαγμα αφορολόγητη εκμετάλλευση για 30 χρόνια.
    ΚΑΙ ΑΥΤΟ ΣΩΣΤΟ. ΑΛΛΑ ΟΥΤΕ ΚΑΙ ΑΥΤΟ ΤΟ ΒΛΕΠΩ. ΔΕΝ ΕΧΕΤΕ ΚΑΤΑΛΑΒΕΙ, Η ΕΛΛΑΔΑ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΠΡΟΠΥΡΓΙΟ ΤΟΥ ΣΤΑΛΙΝΙΣΜΟΥ ΑΝΑ ΤΗΝ ΥΦΗΛΙΟ.
    Πρόταση 3: Kατάχρηση δημόσιων πόρων γίνεται απαράγραπτο ιδιώνυμο αδίκημα για υψηλόβαθμους πολιτικούς, συνδικαλιστές, δημόσιους λειτουργούς και επιχειρηματίες. Παραβάσεις εκδικάζονται τάχιστα από ειδικά δικαστήρια. Οι ένοχοι τιμωρούνται με δρακόντειες ποινές.
    ΠΟΛΥ ΣΩΣΤΟ. ΠΟΙΟΣ ΟΜΩΣ ΘΑ ΤΟ ΨΗΦΙΣΕΙ; ΑΥΤΟΙ ΠΟΥ ΒΑΡΥΝΟΝΤΑΙ ΜΕ ΟΛΑ ΑΥΤΑ;
    Πρόταση 4: Η απασχόληση στον γενικό δημόσιο τομέα μειώνεται διαδοχικά από 1.100 εκατ. σε 700 χιλιάδες μέχρι το 2015, με πώληση όλων των δημόσιων επιχειρήσεων, και ανακατανέμεται ορθολογικά. Πλεονάζοντες υπάλληλοι αδειοδοτούνται με 80% των αποδοχών για τρία χρόνια, 60% για τα επόμενα δύο. Ατομα άνω των 55 ετών υπόκεινται σε ειδική μεταχείριση.
    ΠΟΛΥ ΣΩΣΤΟ ΝΑ ΜΕΙΩΘΟΥΝ ΟΙ ΔΗΜΟΣΙΟΙ ΥΠΑΛΛΗΛΟΙ.
    (ΕΓΩ ΠΟΥ ΕΙΜΑΙ 59, ΤΙ ΕΙΔΙΚΗ ΜΕΤΑΧΕΙΡΙΣΗ ΘΑ ΕΧΩ;)
    Πρόταση 5: Αξιοκρατικές προαγωγές συνδυάζονται με βελτίωση απολαβών κατώτερων υπαλλήλων, που αυξάνονται κατά 50% πάνω από τον πληθωρισμό σε 5 χρόνια, και ανωτέρων (όσων εμπίπτουν στην πρόταση 3), που διπλασιάζονται μέχρι το 2015.
    ΑΞΙΟΚΡΑΤΙΚΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΕΣ; ΑΥΤΟ ΕΙΝΑΙ ΜΑΛΛΟΝ Η ΕΞΑΙΡΕΣΗ ΚΑΙ ΟΧΙ Ο ΚΑΝΟΝΑΣ.
    Πρόταση 6: Ανακαλείται η απαγόρευση ιδιωτικών πανεπιστημίων και αστυνομικής παρουσίας στους πανεπιστημιακούς χώρους.
    ΣΩΣΤΟ.
    Η χρηματοδότηση και επίβλεψη των δημόσιων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων μεταφέρεται από το υπουργείο Παιδείας σε περιφερειακές αυτοδιοικήσεις.
    ΔΕΝ ΒΛΕΠΩ ΤΙ ΚΑΛΥΤΕΡΑ ΘΑ ΚΑΝΕΙ Η ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ ΑΠΟ ΤΟ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ. ΜΑΛΛΟΝ ΧΕΙΡΟΤΕΡΑ ΘΑ ΕΙΝΑΙ.
    Πρόταση 7: Για την περίοδο 2011-13 η διαχείριση τριτοβάθμιων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων ανατίθεται έκτακτα σε επιτροπές διακεκριμένων πανεπιστημιακών, Ελλήνων και ξένων, που αξιολογούν μέλη ΔΕΠ, διοικητικό προσωπικό και σπουδαστές με διεθνή κριτήρια. Πλεονάζον προσωπικό απομακρύνεται κατά την πρόταση 4. Από το 2013 τα ιδρύματα αυτονομούνται, με πλήρη δικαιοδοσία σε πρόσληψη προσωπικού, και καθορισμό αμοιβών, διδάκτρων και αριθμού εισακτέων.
    Εκτιμάμε πως η συνδυασμένη εφαρμογή των προτάσεων 6-7 θα διπλασιάσει την απόδοση στην εκπαίδευση, συμβάλλοντας 0,9% στην αύξηση του ρυθμού οικονομικής μεγέθυνσης.
    ΣΩΣΤΟ ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΠΡΟΘΕΣΗ, ΑΔΥΝΑΤΟ ΝΑ ΓΙΝΕΙ.
    Πρόταση 8: Νομοθετείται χρονοδιάγραμμα απελευθέρωσης μέχρι το 2015 όλων των αγορών εργασίας, αγαθών και υπηρεσιών και όλων των κλειστών επαγγελμάτων. Η Επιτροπή Ανταγωνισμού αναλαμβάνει την επίβλεψη όλων των αγορών.
    ΣΩΣΤΟ.
    Πρόταση 9: Αναδιοργανώνεται το εθνικό πλαίσιο συλλογικών συμβάσεων εργασίας. Οι συμβάσεις ρυθμίζουν αμοιβές και όρους απασχόλησης και αποζημίωσης. Απεργιακές αποφάσεις σωματείων απαιτούν πλειοψηφία των μελών τους σε μυστικές ψηφοφορίες υπό δικαστική επίβλεψη.
    ΣΩΣΤΟ- ΠΟΛΥ ΔΥΣΚΟΛΟ ΟΜΩΣ.
    Πρόταση 10: Η συνταξιοδότηση γίνεται σε ηλικία 63 ετών, κατά μέσον όρο με τις συντάξεις στο 65% των αποδοχών.
    ΠΡΕΠΕΙ ΤΟ ΟΡΙΟ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΠΙΟ ΠΑΝΩ. ΕΓΩ ΗΔΗ ΒΓΑΙΝΩ ΣΤΗ ΣΥΝΤΑΞΗ ΣΤΑ 67 ΜΕ ΤΟ ΙΣΧΥΟΝ ΣΥΣΤΗΜΑ.
    Πρόταση 11: Συντάξεις και κοινωνική ασφάλιση οργανώνονται σε σύστημα εν μέρει βασιζόμενο σε ατομικούς συνταξιοδοτικούς λογαριασμούς, και οι αντίστοιχοι πόροι επενδύονται. Ορθά υπολογισμένος φόρος εξασφαλίζει αξιοπρεπή ελάχιστη σύνταξη γιά όλους.
    ΣΩΣΤΟ.
    Πρόταση 12: Η μεγάλη φοροδιαφυγή τιμωρείται αυστηρά. Οι φορολογικές δηλώσεις εύπορων και ελεύθερων επαγγελματιών ελέγχονται ανώνυμα και διεκδικούμενες εκπτώσεις διασταυρώνονται.
    ΣΩΣΤΟ, ΑΛΛΑ ΕΛΑ ΠΟΥ ΔΕΝ ΤΟ ΚΑΝΟΥΝΕ!
    Πρόταση 13: Τα δημόσια νοσοκομεία οργανώνονται ως αυτοτελή ιδρύματα και αποζημιώνονται από ιδιωτικές ασφαλιστικές εταιρείες μέσω ενός συστήματος υποχρεωτικής ασφάλισης υγείας υπό την επίβλεψη του κράτους.
    Για να φθάσει η Ελλάδα τουλάχιστον το μέσο επίπεδο της Ε.Ε. στις ξένες επενδύσεις, προτείνουμε δραστική μείωση των φόρων για άτομα και επιχειρήσεις με παράλληλη μέριμνα για τα οικονομικά αδύνατα στρώματα και συνταξιούχους.
    ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΑ ΔΥΣΚΟΛA KAI TA 2.
    Πρόταση 14: Ολοι οι άμεσοι φόροι στις επιχειρήσεις μειώνονται στο 10%, όπως στην Κύπρο. Οι κρατήσεις για κοινωνική ασφάλιση μειώνονται βαθμιαία μέχρι το 2015 κατά το ένα τρίτο. Το φορολογικό σύστημα αναμορφώνεται, με τους φόρους εισοδήματος μειούμενους στο μισό, και συνδυάζεται με σύγχρονο ασφαλιστικό σύστημα που εγγυάται ελάχιστο εισόδημα για εργαζομένους και συνταξιούχους.
    ΠΟΛΥ ΣΩΣΤΟ, ΑΛΛΑ ΔΥΣΚΟΛΟ ΛΟΓΩ ΣΤΑΛΙΝΙΣΜΟΥ.

    ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ: ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ, ΑΛΛΑ ΔΥΣΤΥΧΩΣ ΔΕΝ ΤΙΣ ΒΛΕΠΩ ΝΑ ΓΙΝΟΝΤΑΙ.

    ΣΥΝΕΧΙΣΕΤΕ ΝΑ ΓΡΑΦΕΤΕ ΟΜΩΣ, ΜΗΠΩΣ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΣΟΥΝ ΚΑΠΟΙΑ ΑΠΟ ΑΥΤΑ.

    ΜΕ ΤΙΜΗ,

    ΧΑΡΙΛΑΟΣ Ν. ΨΑΡΑΥΤΗΣ
    ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΕΜΠ

    • Yannis Ioannides says:

      Αγαπητέ Χαρίλαε:

      Χαιρόμαστε ιδιαίτερα που και άτομα με το δικό σου κύρος και εμπειρίες εντός και εκτός Ελλάδας συμμετέχουν στις συζητήσεις αυτές. Στηριζόμαστε στην συμπαράστασή σου και σου υποσχόμαστε την δική μας. Την στιγμή αυτή διακυβεύεται το μέλλον των παιδιών μας και η θέση της χώρας. Θέλουμε Ελλάδα σταθερή, αναπτυγμένη που «παίζει» παγκόσμια η Ελλάδα εσωστρεφή και υπανάπτυκτη; Αν προτιμούμε το πρώτο πρέπει ν’αλλάξουμε όπως αλλάξαμε το 1909 μετα το Γουδί.

      Δικαίως προβληματίζεσαι γιά το εφικτό των προτάσεων μας. Υπαρχουν πολλές λεπτομέρειες πολιτικής και συνταγματικής φύσης που απαιτούν περαιτέρω επεξεργασία. Ελπιζουμε να συνεργαστουμε με ειδικούς σ’αυτό το θέμα. Αλλά πέρα από κάθε άλλο, οι προτάσεις μας τονίζουν την ανάγκη να ανασκουμποθούμε σαν κοινωνία και να λύσουμε καυτά θέματα που παραμελούμε επί δεκαετίες και που δεν μπορούν να αναβληθούν πλεον λόγω και της κρίσης και του Μνημονίου.

      Φρονουμε πως, ανεξάρτητα από το μέγεθος τους , όλα τα προβλήματα επιδέχονται λύσεις. Το ΔΝΤ, η ΕΕ και η ΕΚΤ δεν μπορούν να τις επιβάλλουν· εμείς μόνο μπορούμε.
      Και τουτο θα γινει οταν «συντονισθούν» άτομα, οργανισμοί, φορείς, κόμματα και κυβέρνηση με στόχο την επιτυχία. Η μεγάλη δυσκολία έγκειται στο να αντιληφθει η κοινή γνώμη το απαραίτητο, και το αναπόφευκτο, ΜΑΖΙΚΩΝ ΚΑΙ ΤΑΥΤΟΧΡΟΝΩΝ αλλαγών, οπως το 1909. Λίγα μετρα από εδώ και λίγα από εκεί δεν θα επαρκέσουν. Μονο αν ξεκινήσει σύντομα ταχύρρυθμη ανάπτυξη θα πεισθεί και η εσωτερική και η εξωτερική κοινή γνώμη ότι η Ελλάδα σοβαρεύτηκε. Η βελτίωση των όρων δανεισμού θα ακολουθήσει σχεδον ακαριαία.

      Στο «αδύνατο να γίνει» αντιτείνουμε το «ναι, μπορούμε» με ευρεία δημόσια συζήτηση και παρεμβάσεις στο Σύνταγμα που θα επιτρέψουν την ψήφιση δραστικών μέτρων. Πρεπει να σκεφθούμε όλοι—και σοβαρά μάλιστα—τι είδους αναθεωρητικές αλλαγές θα χρειασθούν. Βρίσκουμε την επίκληση της «Ελληνικής πραγματικότητας» πολύ ανεπαρκή δικαιολογία.

      Συμφωνούμε με πολλά επιμέρους σχόλια. Προφανώς δεν είναι σωστό να συνταξιοδοτούνται όλοι στα 63, ούτε κατά μέσον όρο. Αυτό είναι πρόβλημα κοινωνικής και οικονομικής βελτιστοποίησης η οποία πρέπει να δίνει στα άτομα και οργανισμούς τα σωστά κίνητρα γιά αποταμίευση. Γιατί η διοίκηση των ΑΕΙ να γίνεται από περιφερειακές αρχές; Διότι συχνά αμελούμε την σημασία της τοπικής υπερηφάνειας και την διεθνή πρακτική. Π.χ., επιτυχίες που μερικοί από εμάς συνδέουν με κομμάτια του Πανεπιστήμιου Κρήτης μπορούν να αποδοθούν σε τέτοιες δυνάμεις. Η επαρχιακή Ελλάδα είναι γεμάτη ιδρύματα που έχουν ευεργετηθεί από επιτυχημένους ντόπιους. Στην Ισπανία, Γερμανία και ΗΠΑ τα δημόσια πανεπιστήμια λειτουργούν επιτυχώς με επιβλεψη της τοπικής διοίκησης (Καταλωνία, Βαυαρία, Καλιφόρνια) .

      Απαραίτητη προυπόθεση για την επιτυχία της μεταρρυθμιστικής προσπάθειας είναι η ενεργή συμμετοχή ανθρώπων όπως εσύ. Αλλιώς η Ελλάδα ειναι πράγματι χαμένη. Οι κοινωνικοί και οικονομικοί θεσμοί φτιάχνονται αν το θελήσουν αυτοί που σκέπτονται όπως εσύ.

      Κώστας Αζαριάδης και Γιάννης Ιωαννίδης

  9. George says:

    This blog has provided useful propositions and a non-emotional analysis of »Greek drama».
    As a man living abroad ,like most of you, i have the feeling that everything is in vain.
    Not because famous economists like Prof.Ioannides, Prof.Azariades,Pr.Meghir,Prof.Pissarides …..(and others-one of them is a close friend too) are proposing non applicable policies. But unfortunately the whole conversation is not taking seriously by our fellow Greeks back in the homeland.
    Moreover , political constraints and the lack of confidence function as a barrier to every reform.
    Who is wrong and who is right( which social group) i don’t even have the courage to discuss. I am afraid that we should just wait for the inevitable
    Day after day i realize that from all these proposals every social group will »keep» the »good» ones and actually modify them to their interests.At the same moment the parliament will probably do the same thing.
    However i thank all of you for the time , the mental effort, and the agony about Greece.

    Sometimes i believe Austrian economics would have a perfect match with Greek society-economy( public army, maybe the necessary institutions for the enforcement of property rights, legal system and that’s it-funded by a small direct tax)

    • Yannis Ioannides says:

      Thank you for your comment. However disheartening the current situation in Greece is, we think the country will right itself one way or another. It always did in the past after wars and other upheavals.

      We refuse to accept that nothing can be done about the current situation and matters should be left to fate, or rather to the impulses or instincts of politicians. We refuse to accept that knowledge cannot or should not be brought to bear on decision making, even if the option chosen is to ignore it. Nor do we think that our advice is falling on deaf ears. Since these studies were posted and published in Kathimerini, some of our arguments are seeping through the press and public life in Greece.

      Last but not least, we refuse to accept that ideas do not affect the course of history. We do not want to assert that ours is the correct view, but we do claim that ideas must be debated especially at such a perilous time for Greece. We are not sure that Austrian economics is the right way, although we all have our own favorite recipes for progress.

      Costas Azariadis and Yannis Ioannides

  10. Yannis Ioannides says:

    Thank you for your comment.

    We are not sure we can answer all your questions but here is a try. Greece did revise its GDP upward in 2007 by adding a small part of its underground economy which includes unreported and untaxed economic activity. That revision amounted to 9.6% of GDP and was approved by Eurostat. Examples are work performed by retirees, illegal immigrants, smugglers or self-employed professionals who do not declare all of their income. Nobody knows the exact size of the underground sector in Greece; estimates are in the range of 25-30% of GDP. Much underground work is in low-technology, low-productivity operations which are profitable because they escape taxes. That means bigger taxes on above-ground income and lower productivity for the national economy. Raising the estimate of GDP does not affect the debt as such, but does reduce the debt to GDP ratio.

    A 5% growth rate is not impossible for Greece, especially if the country does what our 17 proposals advise. Some of these proposals will improve national income immediately: private consortia can build highways and expand airports in one year; closed professions can open in a few months; the same goes for expectations of foreign lenders. Remember that the country did grow at roughly 5% in the 1950’s and 1960’s, and Ireland did the same thing in the twenty years before 2007. The simplest recipe that avoids default is, Raise your income when you are deeply indebted.
    Fast growth is not forever, as we learn from Japan and Korea. China will soon drop from its lofty 10% rate to something nearer 5%. But even the most mature economies like the U.S and the U.K. have managed to expand 2-3% per year for a long time. If we take reasonable care of our environment and invest in new forms of energy, there is every reason to hope that new technologies will enable developed economies to keep improving their living standards for a long time to come.

    Costas Azariadis and Yannis Ioannides

  11. Name says:

    A few questions I hope the professors can answer:

    Greece a few years ago added illicit activity to the GDP to *improve* their books. How does that effect the real debt burden? By raising the GDP the debt level went down but unless they manage to get taxes out of drug dealers and prostitutes, doesn’t this mean that Greece is in worst financial shape than what numbers show?

    Also, Greece is expected to pay about 8% of the GDP in debt payments after 2014. But let’s be very generous and say it’s just 5%. How realistic is for Greece to keep their economy growing by 5% a year starting at the level that it is now? Greece is fairly rich if you look at the GDP numbers, reforms take about a decade to really kick in and with a high debt you’re one slip /bad year away from disaster.

    IMO, Bulgaria, Albania and Serbia might double their GDP in 10 years because of where they start from (roads need to be built, power plant, EU money, foreign investments etc), but Greece had that in the 1990’s. Now Greece has an aging 10 million population and soon immigrants from Albania and Bulgaria will return to their countries, as it makes money economic sense–you can make much less but spend even less so you’re ahead, and in your country. Doesn’t Greece or a relatively rich country hit a plateau at a certain point? Building 1 million apartments in the Aegean and hoping Germans buy it can also backfire like it did in Spain and Southern France.

    IMO, Greece might have to start fresh. At some point it just becomes impossible to keep up: if you have a $60K salary and $90K in debt with no realistic hopes of getting more than a 3% raise a year, assuming expenses stay the same, you might just be toast.

  12. Βαγγέλης says:

    Γράφετε πως «‘Οσο γιά τον λαικισμό και τις κοντόφθαλμες πολιτικές, ελπίζουμε πως ζούμε τις τελευταίες ημέρες τους διότι η χώρα δεν είναι πλέον σε θέση να πληρώσει τις συνέπειές τους.»

    Δυστυχως δεν συμμερίζομαι τις ελπιδες σας, καταρχάς Ελληνες πολιτικοι που μιλουσαν εδω και χρονια για την αναγκη των οικονομικων μεταρρυθμισεων σημερα βρισκονται όλοι στο σπίτι τους.
    Αντιθετώς πρωταγωνιστούν στην πολιτική σκηνή άνθρωποι που έταξαν λεφτά με το τσουβάλι και άνθρωποι που καμώνονται ότι θα μας βγάλουν εν μία νυκτί από μια κρίση τέτοιου μεγέθους.
    Το κόμμα ΛΑΟΣ που αν και αντιπολίτευση επέλεξε να ψηφίσει υπέρ του σχεδίου διάσωσης για να μην καταρρεύσει η χώρα, είναι σήμερα ένα από τα λίγα δεξιά κόμματα στην Ευρώπη που γνωρίζει πτώση δημοτικότητας.

    Δεν θέλουμε να δεχτούμε ότι τα πράγματα έχουν αλλάξει,αρεσκόμαστε σε θεωρίες συνομωσίας και θέλουμε να μας χαϊδεύουν τα αυτιά.Αυτο καθιστά αδύνατον να γίνει ένας γόνιμος διάλογος για το τι έφταιξε (πρώτο και άκρως απαραίτητο βήμα για να λύσεις ένα πρόβλημα) και για το τι μπορεί να γίνει από εδώ και πέρα.
    Ελπίζω η δική σας ομάδα με το κύρος της και την ανιδιοτελή προσφορά της να καταφέρει να περάσει εγκαίρως κάποιες θέσεις προς την κοινωνία και την κυβέρνηση,και αν τυχόν μπορούμε να βοηθήσουμε και εμείς κάπου (με τις επαφές μας) να μην διστάσετε μας το πείτε.

    • Yannis Ioannides says:

      Νομίζουμε ότι δεν υπάρχει διαφορετική λύση από την δημοκρατική διαδικασία που θα αναγκάσει τα κόμματα και πολιτικές ομάδες εντός και εκτός του Ελληνικού Κοινοβουλίου να αναλάβουν τις ευθύνες και να σταθούν στο ύψος των περιστάσεων. Συμφωνούμε απόλυτα μαζί σας όταν λέτε ότι οι ΄Ελληνες «αρεσκόμαστε σε θεωρίες συνομωσίας.» Μείναμε κατάπληκτοι και λυπηθήκαμε βαθύτατα όταν διαβάσαμε την επιστολή από τον Μίκη Θεοδωράκη, κατά τα άλλα σεπτή μορφή του Νεοελληνικού πολιτισμού, της 9ης Αυγούστου ότι «Πιστεύω και μπορώ να το αποδείξω, ότι δεν είναι η οικονομική μας κρίση που οδήγησε την Τρόικα στη χώρα μας αλλά ότι αυτό είναι το αποτέλεσμα μιας διεθνούς συνωμοσίας με όργανα τρεις Τράπεζες, μια Αμερικανική και δυο Ευρωπαϊκές.»

      Φυσικά, ο υποβιβασμός της πιστοληπτικής ικανότητας της χώρας ήταν αποφασιστικής σημασίασ, αλλά γιατί έγινε;

      Αλλά διαφωνούμε μαζί σας όταν λέτε ότι «Αυτο καθιστά αδύνατον να γίνει ένας γόνιμος διάλογος για το τι έφταιξε.» Αντίθετα είναι ευκαιρία γιά να καταπολεμήσουμε την αυταπάτη με την βοήθεια του επιστημονικού μας «κύρους» που ελπίζουμε ότι έχουμε στην Ελληνική κοινωνία. Π.χ., θα μπορούσε κανείς να αντιτάξει σε κάθε ένα από τα επιχειρήματα ότι θεωρίες συνωμοσίας δεν είναι οι μόνες συμβιβαστές με τα γεγονότα.

      Η Τρόικα δεν έχει τα εργαλεία για να επιφέρει θαυματουργώ τώ τρόπω τις δομικές αλλαγές που απαιτούνται στην Ελλάδα. Παρέχει απλά χρηματοδότηση και συμβουλές. Ο Ελληνικός λαός θα πρέπει να τις κάνει, βασιζόμενος και στους μηχανισμούς πού επικαλείται ο Μίκης Θοοδωράκης καθώς και καινούργιους που πρέπει να στηθούν κάτω από την πίεση των κολοσσιαίων προβλημάτων μας. Και δεν είμαστε μόνοι, και άλλοι σκέπτονται παρόμοια. Κοιτάξτε, π.χ. την ανακοίνωση του Σωματείου Αξιότης, http://axiotes.blogspot.com/2010_05_01_archive.html

      Σας ευχαριστούμε γιά το σχόλιο σας.

      Κώστας Αζαριάδης και Γιάννης Ιωαννίδης

  13. When this whole mess broke out at the beginning of this year, I hoped it would be a mixed blessing. The lending crisis was – and to a certain extent still is – our golden chance to make Greece a modern state with a functional economy for the first time in its recent history. I also had the hope that the shockwave would go through the Greek political system and shake it to its roots. However, this has proven to be much more persevering than one would think or hope (or dread).

    It suffices to take a look at what is going on Greece right now: On the one hand, we have a «socialist» government taking the harshest economic measures ever taken (which is fine by me, given the situation, but there are many voices to the contrary already within the governing party; voices which, at the end of the day, undermine the effort being made). On the other, we have an opposition which is supposedly «neo-conservative», but goes around maintaining that the Memorandum and the IMF & EU Agreement with Greece were not necessary, keeps flirting with populism and consumes itself with nonchalant remarks. They may be right in saying that at the outset we could have avoided the Memorandum, but at least since last January this view has been beyond the point: admittedly, there was no other way for Greece. It is not even worth mentioning the smaller parties, where irresponsibility and opportunism rule. When the big picture looks so murky, what hope are we really left with?

    A long period of reckless euphoria in Greece has certainly come to an end, but I am afraid that once again those summoned to pay the bill won’t be those that pushed this poor country over the cliff. What really frightens me is the complete and utter lack of competent politicians, regardless of party provenance. In Greece politicians spoiled the people and vice versa. The country I grew up in (I am 29 years old) was a country of hard workers, of Greeks who would dread the sheer idea of having a debt, who always saved for a difficult time – and all of a sudden we discovered credit cards, holdiay bank loans (for God’s sake) and senseless credit beyond our means. It is no coincidence that these proposals come from Greeks of the diaspora – because, as much common-sense as they may be, nobody would dare to make them, let alone implement them, in Greece.

    What Greece urgently needs right now is a drastic change in mentality and, as the next step (or perhaps as a prerequisite) a change in the modus operandi in all fields. However, this is bound to be a long, painful road that will last at least a generation. To implement the Pissarides proposals, it would take a new breed of politicians who are free of any financial or other dependencies, trully competent, educated and street-smart and came to power without anyone’s help but their voters’. The problem is: where do you get those nowadays? Especially in Greece?

    (I am sorry if my tone gets a bit too intense sometimes, it is just that after this crisis broke out, I feel utterly deceived, disappointed and outraged – and, since I am living abroad and don’t really plan on coming back, partly due to those scoundrels that ruled my country over the last 25 years, I sometimes even get the feeling that my homeland was stolen away from me.)

    • Yannis Ioannides says:

      Dear Mr. Moraitis:

      We all share the feeling that, as the English proverb has it, “every cloud has a silver lining.” We, too, are appalled by the political haggling over what seems to have been a situation where Greece seemed to have little choice. We can of course think of different scenaria, where for example, the newly elected government in October 2009 could have gone directly to the IMF asking for help, or that the German government could have made up its mind about what support they and the German public were prepared to give. What followed was detrimental to the project of EU integration.

      We, too, even though older than you, recall that similar values guided us and our contemporaries through our childhood. Still, it does not exactly follow that getting where we are at the moment was an inevitable outcome. We can think of circumstances where better educational institutions and non-profit foundations could have helped educate the Greek public about the perils of modern life. Certainly, we don’t wish to take the Luddite view and refuse all modern conveniences. Above all, we agree that politicians deserve a large share of the blame for Greece’s current predicament, but a share also falls on the public that has tolerated predatory political practices and in the name of various ill-defined ideologies, either of neo-liberalism or of socialism. Still, it does not follow that Greece is doomed from its inception. Institutions are man-made and can be changed. And, still Greek society has made great progress in a number of ways. To name just a few, the Greek population has become largely bilingual if not multilingual, aspects of the political system work reasonably well (think of the election of the president of the republic), there is absence of thinly-veiled threats to the democratic order. Think also of the captivating serenity of the ordinary people traveling on the Athens metro in order to go about their daily life, probably pondering stoically about how to make ends meet, and of young people who plan their ordinary lives. Think also of the fact that there is still is a Greek culture that has withstood globalization, that people enjoy “purely” Greek music, that theatrical plays attract attention and innovative young directors have acquired admirable reputations. Think also of the critical cinema that flourishes and tackles hot questions, and of the typically rich menu of oped pieces in the Greek press that many people read and talk about. And, yes, the fact that modern Greece in spite of its self-image as “non-racist” is increasingly purging itself of a modicum of what can be called racism while the presence of many foreign-born, who have become a modern Greek reality, is increasing. And even things that are taken for granted, namely the alleged brutality of the police coexists with the profound humanity that some of us have witnessed being reflected in the treatment by Hellenic Coast Guard personnel of at least some groups from the tens of thousands of illegal immigrants entering Greece from the east every year.

      Recalling Heracleitos’ “ta panta rei” is useful, however. We share the feelings but cant go back to a romantic “Arcadia.” We have to debate concrete proposals and act on them as a society. We the authors of the proposals wanted to jolt the public and help our fellow citizens recognize what we all passionately wish, namely new ways of doing things that will help us meet our aspirations as a society in a challenging world.

      Yes, we do share your feelings and bitterness, but such feelings should not push us to inaction. Thank you for your comments.

      Costas Azariadis and Yannis Ioannides

      • Anastasios Moraitis says:

        Dear Mr. Azariadis, dear Mr. Ioannides,

        thank you very much indeed for your reply. It is already important enough that you offer a platform, where you share your ideas and proposals with the greater public and give others the opportunity to make their voice be heard. But the fact that you also take the time and pain to reply to each post separately is indicative of the seriousness of your effort and your respect for your readers.

        I am sorry if I gave an impression of utter and total bitterness that tends to neglect the positive aspects of modern Greek life and culture. I remain a profound supporter of my country and never relent in defending it in the foreign milieu where I happen to live; as well as admitting the apparent faults and defects tainting the Greek way of life. Moreover, I certainly do not advocate a return to «harsher, but more honest» times; everyone, especially young people, must be a creature of his or her era, living in the past can never help (just keeping the past in mind and occasionally revisiting it).

        I also agree that the politicians are not the only ones to blame for the current mess and I could not agree more that this mess was not inevitable. The sad truth, however, remains that we reached this low-point and, as mentioned above, crying over the spilt milk can only be of use in order to avoid the mistakes of the past. And this is exactly what disappoints and infuriates me: all the representatives of the positive aspects of Greek life that you mention in your reply tend to adopt a behaviour towards politics ranging from mere indifference to utter condemnation; but nobody dares or wishes to undertake an active part in the political process. And this is largely due to the deep-rooted political establishment in our country, an establishment that unfortunately seems to be unbeatable or at least incorrigible. I had the chance to take active part in the political processes of my faculty, the Athens Law School, while being a student there in the early ’00s. And while I was going with the flow, there was no problem; but whenever I dared to challenge some aspects which I found ridiculous to say the least, I found myself targeted as the most despicable denier of the party policies (and that for a matter as menial and nonsensical as the poster-war that pollutes all Greek universities every year during the elections). What happens at universities is nothing else than a reflection of Greek politics.

        So the question to pose is: How can we bring politics back to the people? And, most importantly, how can we bring people who think outside the box back to politics? I was relieved by the fact that a personality as important as Mikis Theodorakis was bold enough to come forth and proclaim his willingness to fight against the prospect of early parlamentary elections in Greece, a development which would be at least distructive for Greece right now. But then I wondered: Where are the representatives of younger generations? I realise that perhaps I am in no position to argue on the matter, since I live abroad and no longer actively take part in politics back home. But sometimes I think about it and really don’t see any way, in which I could really make a difference, if I were back home. I am totally opposed to inaction, but also tired of seeing affirmative action being implemented in vain.

        Once again thank you very much for your reply and comments.

        Tassos Moraitis

  14. Βαγγέλης says:

    Aναφερεται οτι «Βαθιές αδυναμίες αντιμετωπίζονται μόνο με βαθιές τομές σε οικονομία, διοίκηση και κοινωνική δομή, που θα μεταφέρουν το κύριο βάρος της οικονομικής ανάπτυξης από τον δημόσιο στον ιδιωτικό τομέα, όπως έγινε σε Σουηδία, Ιρλανδία, Κύπρο, Τουρκία.»
    Στην περιπτωση της Κυπρου νομιζω οτι η οικονομικη αναπτυξη βασιστηκε κυριως σε καποιες καιριες αποφασεις νομικου χαρακτηρα (φορολογια κτλ),και οτι ο ιδιωτικος τομεας ελαχιστα εχει κανει σε συγκριση ακομα και με την Ελλαδα.
    Στην περιπτωση της Ιρλανδιας,ποσο επιτυχημενη θεωρουμε την οικονομια της χωρας σημερα,οπου το χρεος ειναι ανεξέλεγκτο;
    Στην Τουρκια η ανασφαλιστη εργασια, τα χαμηλα μεροκαματα και η προνομιακη μεταχειριση καποιων επιχειρηματιων ηταν ο οδηγος μιας αναυπτυξης με μηδενικο σεβασμο στον ανθρωπο και το περιβαλλον.
    Τελος η Σουηδια θεωρειται στις μερες μας προπύργιο κρατισμού.

    Σε οτι αφορα τις προτασεις σας,

    Η προταση 1 δεν πιστευω οτι δεν θα εχει σημαντικο αποτελεσμα γιατι το προβλημα ειναι στην νοοτροπια,αρκει ενας και μονο χρονος για καταστροφικα αποτελεσματα.

    Προταση 2, σωστή μεν,πλην όμως το προβλημα εγκειται στην διαδικασια επιλογης των εταιρειων,ωστε να μην βρεθει η χωρα διαχειριζόμενη απο χρεοκοπημενες ή ανεπαρκείς εταιρείες.Τελος,οι διαδικασιες στην χωρα μας ειναι ακρως χρονοβορες.

    Πρόταση3,το νομικο οπλοστασιο της χωρας μας ειναι υπερπλήρες,αυτο που λειπει ειναι η βουληση και η ταχύτητα στις διαδικασίες.

    Πρότασεις 4 & 6,αναγκαίες λυσεις που εχουν προταθει πολλακις εις ώτα μη ακουόντων.

    Γενικως οι προτασεις σας ειναι σαφως προς την σωστη κατευθυνση (πολλες απο αυτες δεν ειναι καινουριες) ομως στην Ελλαδα λειπει πανω απο όλα η πολιτικη βουληση,ενω περισσεύει ο λαϊκισμος και η ελλειψη μακροχρονιας προοπτικης,σε μια χωρα που μαστίζεται απο απανωτες εκλογικες διαδικασίες.

    • Yannis Ioannides says:

      Σας ευχαριστούμε γιά τα λεπτομερή σας σχόλια. Νομίζουμε πως η Ελλάδα έχει πολλά να διδαχθεί από αναπτυξιακά πετυχημένες χώρες όπως αυτές που αναφέρει το άρθρο μας. Ιρλανδία και Ισπανία αντιμετωπίζουν αυτή την ώρα τις σοβαρές προκλήσεις της κατάρρευσης υπερτροφικών τομέων (τράπεζες και κατασκευές). Τούτο όμως δεν μειώνει την αξία των επιδόσεων τους στην ανάπτυξη. Η Διεθνής Τράπεζα μας πληροφορεί πως το ανά κεφαλήν Ακαθάριστο Εθνικό Εισόδημα της Ισπανίας, υπολογισμένο με την μέθοδο Άτλας, ανέβηκε από 97% του Ελληνικού το 1980 σε 110% το 2009. Στο ίδιο χρονικό διάστημα η Ιρλανδία απογειώθηκε από 98% της Ελλάδας στο 154%.
      Ας έρθουμε τώρα στις συγκεκριμένες προτάσεις. Η πρόταση 1 θέλει ν’ απομακρύνει την χώρα από τον εναγκαλισμό των επαγγελματιών της πολιτικής που συνεχώς διαχειρίζονται μεγάλα δημόσια ποσά χωρίς την απαιτούμενη πείρα στον ιδιωτικό τομέα. Η πρόταση 2 γίνεται πιό εφικτή αν στην διαδικασία αναδοχής συμμετέχουν μόνο σοβαροί όμιλοι με μεγάλες εγγυητικές επιστολές, και το δημόσιο ακολουθήσει τις γρήγορες διαδικασίες επενδύσεων που ίσχυαν με επιτυχία το 1960.
      Συμφωνούμε μαζί σας γιά την πρόταση 3. Ακανθώδες το πρόβλημα και δρακόντεια τα μέτρα που απαιτούνται γιά την θεραπεία του. Το θέμα χρειάζεται ευρεία συζήτηση.
      ‘Οσο γιά τον λαικισμό και τις κοντόφθαλμες πολιτικές, ελπίζουμε πως ζούμε τις τελευταίες ημέρες τους διότι η χώρα δεν είναι πλέον σε θέση να πληρώσει τις συνέπειές τους.

      Κώστας Αζαριάδης και Γιάννης Ιωαννίδης

  15. Alecos Papadopoulos says:

    I will eventually read the full article, but for now I just wanted to observe that «health metaphors» like «painful surgery» are easy targets that can be malignantly twisted to destroy any useful public discussion, since they were the beloved way of speech of our last military dictatorship. Political freedom is not an issue in our current economic crisis -let’s not help anybody to insinuate that it is.

    • Yannis Ioannides says:

      Dear Mr Papadopoulos,

      We appreciate your concerns and hope you will agree with us that substance matters more than labels. We think that the country is in immediate need of deep reforms. The important questions are what reforms, when and how.

      Costas Azariadis and Yannis Ioannides

      • Name says:

        Totally agree, a 150% debt /GDP means that only a miracle can save Greece, as even a 30% haircut will leave a roughly 100% Debt to GDP ratio.

        Of course that default or ‘restructure’ might cause an economic collapse for a while. A bigger haircut will cause Greece to be isolated by everyone, as EU banks hold most of the loans.

        You guys deserve credit for not thinking like many Greeks in the mainland and discussing the real problems.

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνσή σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *